Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Ibodatlar » Rabbisiga qasam ichgan kishining hukmi
0 – 0
Fatvo: 1535

O'qildi: 42

Oktabr 7, 2025

/ 15 Rabiul-oxir 1447

Fatvo mavzusi:

Rabbisiga qasam ichgan kishining hukmi

Savol

Bizning zamonamizda bir kishi Alloh nomi bilan, Alloh unga oʻzi xohlagan ba’zi narsalarni amalga oshirishi yoki oshirmasligi haqida qasam ichishi joizmi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Alloh taologa: «Yo Rabbim, senga qasam ichaman, yomg‘ir yog‘dir» yoki «yahudiylarni mag‘lub et» yoki «falonchini boy qil» yoki «unga buni ber» yoki «shu yerda men so‘ragan narsani amalga oshir» va shunga o‘xshash qasam ichish joiz emas.

Chunki bunday gaplardan banda Rabbisini majburlayotgani va zimmasiga yuklayotgani tushuniladi. Aslida Alloh taolo bandalar ustidan tasarruf qiladi, banda esa Rabbisini majburlab, Unga buyruq berishga haqli emas. Balki bu tavhidni noqis qiladi yoki niyatga qarab, uning komilligi yoki asliga zid keladi.

Ba’zi salaflarning Alloh nomi bilan qasam ichganlari haqida rivoyat qilingan narsa duoning bir ko‘rinishi bo‘lishi mumkin.

أَنَّ أَنَسًا حَدَّثَهُمْ: «أَنَّ الرُّبَيِّعَ، وَهِيَ ابْنَةُ النَّضْرِ، كَسَرَتْ ثَنِيَّةَ جَارِيَةٍ، فَطَلَبُوا الْأَرْشَ وَطَلَبُوا الْعَفْوَ فَأَبَوْا، فَأَتَوُا النَّبِيَّ ﷺ فَأَمَرَهُمْ بِالْقِصَاصِ، فَقَالَ أَنَسُ بْنُ النَّضْرِ: أَتُكْسَرُ ثَنِيَّةُ الرُّبَيِّعِ يَا رَسُولَ اللهِ؟ لَا وَالَّذِي بَعَثَكَ بِالْحَقِّ لَا تُكْسَرُ ثَنِيَّتُهَا، فَقَالَ: يَا أَنَسُ، كِتَابُ اللهِ الْقِصَاصُ، فَرَضِيَ الْقَوْمُ وَعَفَوْا، فَقَالَ النَّبِيُّ ﷺ: إِنَّ مِنْ عِبَادِ اللهِ، مَنْ لَوْ أَقْسَمَ عَلَى اللهِ لَأَبَرَّهُ»، زَادَ الْفَزَارِيُّ: عَنْ حُمَيْدٍ، عَنْ أَنَسٍ: فَرَضِيَ الْقَوْمُ وَقَبِلُوا الْأَرْشَ.

Anas roziyallohu anhu bunday so‘zlab berdi: «Rubayyi’ – u Nazrning qizi – bir cho‘rining kurak tishini sindirdi. (Aybdor tomon) tovon olib, afv qilishni so‘rashgan edi, bular ko‘nishmadi. Keyin Nabiy sollallohu alayhi vasallamga kelishgan edi, ularni qasos olishga buyurdilar. Shunda Anas ibn Nazr: «Rubayyi’ning kurak tishi sindiriladimi, ey Allohning Rasuli? Yo‘q, sizni haq bilan yuborgan Zotga qasamki, uning kurak tishlari sindirilmaydi!» dedi. U zot: «Ey Anas, Allohning farzi – qasosdir», dedilar. Shunda (cho‘rining) qavmi rozi bo‘lib, kechib yubordi va Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Albatta, Allohning bandalari ichida Alloh ila qasam ichsa, U Zot uni oqlaydiganlari bor», dedilar». Fazoriy Humayddan, u Anasdan rivoyat qilib, «Qavm rozi bo‘lib, tovonni qabul qildi»ni qo‘shimcha qilgan. (Sahihi Buxoriy, 2703).

Yuqoridagi hadisga kelsak, faraz yo‘sinida aytilgan, ya’ni Alloh taolo uning duosini ijobat qiladi, chunki u Rabbisiga qasam ichishga jur’at qilmasligini biladi.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Cherkov binolarini namoz o‘qish uchun ijaraga olish hukmi

    Cherkovlarda odatda haykallar va boshqa shirk unsurlari bo‘lishiga qaramay, uning binosini besh vaqt namoz, juma yoki hayit namozlarini ado etish uchun ijaraga olishning hukmi qanday? Ma’lumki, cherkovlar ko‘pincha nasroniylardan ijaraga olinadigan eng arzon joylar hisoblanadi. Ba’zi universitetlar yoki xayriya tashkilotlari musulmonlarga bayram tadbirlarini o‘tkazish imkonini berish maqsadida cherkov binolarini ijaraga olib berishadi.

  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?

  • Zakot pulidan yetimlarning mulkini ta’mirlash

    Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?

  • Saf to‘lganda iqtido qiluvchi imomning o‘ng tomonida turadimi

    Safda joy topa olmagan va imomning o‘ng tomoniga turib olgan muqtadiyning namozi hukmi qanday boʻladi?

  • Birovning nomidan haj qilish hukmi

    Kasalligi yoki vafot etganligi sababli haj amallarini bajara olmayotgan kishi nomidan haj qilishni niyat qilgan shaxsning vazifasi nimadan iborat? Bunday shaxs «Tamattu’» yoki «Ifrod» kabi haj turlaridan birini tanlashi shartmi?

  • Bomdod namozidan keyin jamoat boʻlib namoz oʻqish hukmi

    Bir kishi jamoat bilan bomdod namozini o‘qidi. Keyinroq boshqa bir kishi jamoat namoziga kechikib keldi va birinchi kishidan o‘zi bilan birga nafl namoz o‘qishini so‘radi, toki kechikib kelgan kishi jamoat namozining savobini olsin. Buning hukmi qanday?