Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Eʼtiqod masalalari » Iymon » Allohga iymon keltirish » Tavassul turlari
0 – 0
Fatvo: 979

O'qildi: 175

Iyul 18, 2025

/ 23 Muharram 1447

Fatvo mavzusi: » » » » »

Tavassul turlari

Savol

Tavassulning qanday turlari bor?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Tavassul va vasila so‘zlari quyidagi to‘rt ma’nodan birini anglatadi:

Birinchisi: Iymonni mukammal qiluvchi tavassul, bu – Allohga va Rasuliga iymon keltirish, U Zotga va rasuliga itoat qilish orqali tavassul qilishdir. Alloh taoloning quyidagi oyati tavassulning ushbu turiga dalolat qiladi:

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ﴾

«Ey mo‘minlar, Allohdan qo‘rqingiz va Unga yaqin bo‘lish yo‘lini izlangiz!» (Moida: 35). Shuningdek, Allohning go‘zal ismlari va mukammal sifatlari orqali U Zotga yaqinlashish, banda bajargan ibodatlari vositasida taqarrub qilish va shu orqali Allohga murojaat qilish kabilar ham ushbu tur ostiga kiradi.

Ikkinchisi: Allohga, Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan u zotning hayot paytlarida duo qilishlarini so‘rash yoki tirik mo‘minlarning bir-birlaridan duo qilishlarini so‘rashlari orqali tavassul qilish. Bu birinchi turdan kelib chiqqan, unga targ‘ib qilingan tavassuldir.

Uchinchisi: Allohga biror maxluqning maqomi yoki fazilati bilan tavassul qilish, masalan: «Allohim! Payg‘ambaring hurmati ila Sendan so‘rayman», deyish yoki shunga o‘xshash so‘zlarni aytish. Buni ba’zi ulamolar joiz sanagan, ammo bu zaif fikrdir. To‘g‘riroq fikrga ko‘ra, bu tavassul harom, chunki Allohga faqat Uning ismlari va sifatlarini zikr qilish orqaligina tavassul qilinadi.

To‘rtinchisi: Ko‘plab keyingi davr ulamolari urfidagi tavassul – bu Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamga duo qilish va u zotdan yordam so‘rash (yoki o‘liklar va avliyolardan yordam so‘rash). Bu shirki akbardir, chunki faqat Alloh qodir bo‘lgan narsalarda Allohdan boshqaga duo-iltijo qilish yoki yordam so‘rash ibodatning bir turi bo‘lib, ibodatni Allohdan boshqaga yo‘naltirish katta shirkdir.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Odamga jin kirishi haqida

    So‘nggi kunlarda jinlarning inson tanasiga kirishi masalasi ko‘tarildi va bu aqlga sig‘maydigan holat deb da’vo qilinmoqda! Chunki yaratilishda asosiy farq bor: insonlar loydan, jinlar esa olovdan yaratilgan. Shaytonlar faqat vasvasa qilish qobiliyatigagina ega, Alloh ularga insonlar ustidan hukm yuritish huquqini bermagan! Shuningdek, bu boradagi yozib olingan videolavhalar esa dalil bo‘la olmasligi aytilmoqda. Siz bu haqda qanday fikrdasiz?

  • Bedavo dardga chalingan kishining tavbasi maqbulmi?

    Ko‘p gunohlar bilan yurgan bir kishi og‘ir xastalikka chalinib qoldi. U davolanishga urinib ko‘rdi, biroq natija bermadi. Shifokorlar uning dardiga davo yo‘qligini aytishdi. Endi afsus-nadomat chekib, tavba qilishni xohlayapti. Uning shifo topishidan umid bo‘lmagan, o‘lim xastaligiga duchor bo‘lgan holda qilgan tavbasi qabul qilinadimi?

  • Turmush oʻrtoq tanlov natijasimi yoki Allohning qadarimi?

    Umr yo‘ldoshini tanlash bandaning ixtiyorimi yoki Allohning taqdirimi?

  • Ayollarga qarash: birinchi va ikkinchi nazar

    Ayollarga qarashning mutlaqo taqiqlangani menga ma’lum. Ulardan biri ba’zan e’tiborimni tortsa, bir-ikki soniya qarayman, keyin Allohning amrini eslab, darhol nigohimni chetga buraman. Shu qisqa muddatli qarashim uchun gunohkor bo‘lamanmi? «Islomda halol va harom» kitobida Qur’on ko‘zlarni tiyishga buyurishi va qarashning ta’rifi «ko‘zlar ayolning go‘zalligidan lazzatlanishi yoki shahvat bilan tikilib qolish» ekanini o‘qidim. Allohga shukrki, men hech qachon bu darajaga yetmaganman, lekin mana shu ikki soniya meni xavotirga soladi. Alloh sizga baraka bersin.

  • «Ey Rasululloh» deb nido qilish joizmi?

    «Yo Rasululloh» deyishimiz joizmi?

  • Oxiratni niyat qilmay faqat maosh uchun ishlash qoralanadimi?

    Yigirma yildan ortiq davlat xizmatida ishlab kelayotgan xodim o‘z vazifasini sidqidildan bajaradi, o‘zini yaxshi tutadi. Buni u boshliqlariga va rahbariga ma’qul bo‘lish, maoshini to‘liq olish va lavozimda ko‘tarilish uchun qiladi. Bularning barchasi faqat shu maqsadlar bilan chegaralanib, Alloh rizoligi uchun qilinmaydi. Biroq bu xodim Allohga ibodat qiladi, ish vaqtidan tashqarida solih amallarini Alloh taolo uchun xolis qiladi, namoz o‘qiydi, ro‘za tutadi, sadaqa beradi, zakotini chiqaradi, haj qiladi, Qur’on tilovat qiladi, tafsir o‘qiydi hamda Alloh taolo uchun barcha solih amallarda Uning shariatiga muvofiq xolis amal qiladi. Alloh sizga yaxshilik ato etsin. Bu odamning ish vaqtidagi holati haqida nima deysiz? Bu joizmi, shirkmi yoki buning boshqa bir hukmi bormi? Iltimos, bizga maslahat bering: u nima qilishi kerak va o‘tgan yillardagi ishining gunohlari uchun javobgar bo‘ladimi? Alloh sizni o‘z panohida asrasin va muhofaza qilsin.