Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Badandagi tuklarni olish hukmi
Fatvo: 742

O'qildi: 117

Iyul 6, 2025

/ 11 Muharram 1447

Fatvo mavzusi: » »

Badandagi tuklarni olish hukmi

Savol

Savolim biroz g‘alati tuyulishi mumkin, ammo muhim deb o‘ylayman. Savol shundan iborat: Agar oyoq sochlari haddan ziyod o‘sib ketsa, boshqa tana qismlaridagi kabi, ularni olish joizmi? Bu savolni berishimning sababi shuki, ko‘pchilik do‘stlarim shunday qilishadi, ammo men hukmini bilmaganimdan qilmayman. Savolimga javob berishingizni va buni masxara deb qabul qilmasligingizni umid qilaman.

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Hukmini bilmagan narsangiz haqida so‘rab, boʻyningizdagi vazifani bajarayotgan bo‘lsangiz, qanday qilib savolingizni masxara deb hisoblashimiz mumkin? Abu Rifo’a roziyallohu anhu aytadi:

قَالَ أَبُو رِفَاعَةَ: « انْتَهَيْتُ إِلَى النَّبِيِّ وَهُوَ يَخْطُبُ. قَالَ فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ! رَجُلٌ غَرِيبٌ، جَاءَ يَسْأَلُ عَنْ دِينِهِ، لَا يَدْرِي مَا دِينُهُ. قَالَ فَأَقْبَلَ عَلَيَّ رَسُولُ اللهِ . وَتَرَكَ خُطْبَتَهُ حَتَّى انْتَهَى إِلَيَّ، فَأُتِيَ بِكُرْسِيٍّ، حَسِبْتُ قَوَائِمَهُ حَدِيدًا، قَالَ فَقَعَدَ عَلَيْهِ رَسُولُ اللهِ ﷺ، وَجَعَلَ يُعَلِّمُنِي مِمَّا عَلَّمَهُ اللهُ. ثُمَّ أَتَى خُطْبَتَهُ فَأَتَمَّ آخِرَهَا ».

«Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga xutba qilayotganlarida yetib bordim. «Ey Allohning Rasuli! Bir g‘arib kishi kelib, dini haqida savol beryapti, dinini bilmas ekan», dedim. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam menga yuzlandilar va xutbalarini tashlab, oldimga keldilar. U zotga kursi olib kelindi. Menimcha, uning oyoqlari temirdan edi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam unga o‘tirib, o‘zlariga Alloh o‘rgatgan narsadan menga o‘rgata ketdilar. Keyin xutbaga qaytib, uni oxirigacha tugalladilar» (Muslim, 876).

Agar javobni bilsak, savolingizga javob berish bizning burchimizdir.

Javob shuki, tuklar uch turga bo‘linadi:

  1. Olib tashlash buyurilgan tuklar: qov va qo‘ltiq osti tuklari kabi;
  2. Qoldirish buyurilgan turlar: erkak kishining soqoli kabi;
  3. Olib tashlash yoki qoldirish haqida hech qanday shar’iy dalil bo’lmagan soch va tuklar.
﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيًّا﴾

«Parvardigoringiz unutguvchi emasdir» (Maryam: 64).

Shunday ekan, agar xohlasangiz, bunday sochlarni qoldirishingiz yoki olib tashlashingiz mumkin va buning uchun malomat qilinmaysiz (451-savolga qarang).

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Spirtli ichimliklar sotiladigan restoranda ishlash hukmi

    Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?
  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?
  • Zakot pulidan yetimlarning mulkini ta’mirlash

    Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?
  • Oʻzida yoʻq molni sotish hukmi

    Sizning fikringizcha, «bay’u tasrif» (realizatsiyaga mol sotib olish) savdosi va chet eldan keltirilgan tovarlarni do‘konga yetib kelmasidan oldin sotishning islomiy hukmi qanday?
  • Saf to‘lganda iqtido qiluvchi imomning o‘ng tomonida turadimi

    Safda joy topa olmagan va imomning o‘ng tomoniga turib olgan muqtadiyning namozi hukmi qanday boʻladi?