O'qildi: 160
May 30, 2025
/ 6 Muharram 1447
Fatvo mavzusi: Fiqh » Fiqh asoslari » Hayz va nifos » Namoz ahkomlari » Namoz bobi » Poklanish bobi
Savol
Masjidga qoʻshilgan joylarga hayzli ayolning kirishi hukmi qanday? Amerikada uch qavatli bir masjid bor: yuqori qavati ayollar uchun namozxona, ostidagi qavat asosiy namozxona, undan pastda esa (podval) tahoratxonalar, islomiy jurnal va gazetalar uchun joy, ayollar uchun oʻquv sinflari va namoz oʻqish joyi mavjud. Hayz holatidagi ayollar ushbu pastki qavatga kirishi joizmi? Shuningdek, masjidda qatorlarni ajratib turgan bir ustun bor. Bu ustun safni ikkiga boʻladimi yoki safni uzmaydimi?
O’xshash fatvolarJavob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Agar ushbu bino masjid sifatida qurilgan boʻlsa va yuqori hamda pastki qavatdagilar imomning ovozini eshitishsa, hammalarining namozi durust boʻladi. Ammo hayzli ayollarga pastki qavatdagi namoz uchun ajratilgan joyda oʻtirish joiz emas, chunki u joy masjid hukmida boʻladi. Paygʻambar sollallohu alayhi vasallam:
«Men masjidni hayzli ayolga va junubga halol qilmayman», dedilar (Abu Dovud, 232). Ammo ayol kishi faqat zarur buyumlarini olish uchun masjiddan oʻtadigan boʻlsa va qon oqmasligi uchun ehtiyotini olsa, buning zarari yoʻq. Chunki Alloh taolo aytadi:
«Shuningdek, junub holingizda to gʻusl qilib poklanmaguncha namozga va masjidlarga yaqinlashmang. Faqat masjid ichidan oʻtib ketayotgan, uning bir eshigidan kirib, boshqa eshigidan chiqib ketayotgan kishi bundan mustasnodir» (Niso, 43).
Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam masjiddan turib menga xumrani uzatishni buyurgan edilar, «Men hayzliman», dedim. U zot: «Hayzing qoʻlingda emas ku», dedilar» (Muslim, 298).
Agar pastki qavat masjid sifatida emas, balki savolga koʻra ombor va boshqa ehtiyojlar uchun moʻljallangan boʻlsa, u holda bu joy masjid hukmida boʻlmaydi. Hayzli yoki junub odamlarning bu joyda oʻtirishi joiz boʻlib, hojatxonalarga qoʻshilmagan toza joylarda namoz oʻqishi mumkin, chunki bu joy namoz oʻqish taqiqlangan joylardan emas. Biroq bu joyda namoz oʻqigan kishi imomni koʻrmasa yoki boshqa maʼmumlarni koʻrmasa yuqoridagi imomga ergashmasligi kerak, chunki bu joy sahih qavlga koʻra masjidga tegishli boʻlmaydi.
Safni ikkiga boʻluvchi ustunga kelsak, bu namozga zarar qilmaydi. Ammo imkon boʻlsa, saf ustunning oldida yoki ortida boʻlishi afzal. Shunda namoz mukammalroq boʻladi. Allohning Oʻzi toʻgʻri yoʻl koʻrsatuvchidir!
Bu javob foydali bo’ldimi?