Hilolni kuzatishdagi vaqt chegarasi

Savol

Qamariy oylarning birinchi kuni qanday aniqlanadi? Yangi tug‘ilgan oy ufqda ma’lum vaqt qolishi shart qilinadimi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamdan kelgan sahih hadislar shuni ko‘rsatadiki, hilolni quyosh botganidan keyin sha’bon oyining o‘ttizinchi kechasida yoki ramazon oyining o‘ttizinchi kechasida ishonchli kishi ko‘rsa, bu ko‘rish e’tiborga olinadi va shu bilan oyning birinchi kuni aniqlanadi. Bunda oyning quyosh botgandan so‘ng ma’lum vaqt ko‘rinib turishi, yigirma daqiqami, undan kammi yoki ko‘pmi, hisobga olinmaydi. Chunki sahih hadislarda oyning quyosh botgandan keyin ma’lum bir vaqt davomida ko‘rinib turishi kerakligini ko‘rsatadigan hech qanday dalil yo‘q.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Bu javob foydali bo’ldimi?

O’xshash fatvolar

Ramazon oyining boshlanishi va tugashini aniqlashda astronomik hisob-kitoblarga tayanish hukmi
Musulmon kishi ro‘za tutishni boshlash va tugatishda astronomik hisob-kitoblarga tayanishi joizmi yoki hilolni ko‘rishi shartmi?
Ramazon hilolini har bir kishi oʻz koʻzi bilan ko‘rishi shartmi?
Boshqalar Ramazon hilolini ko‘rganini aytsa-da, o‘zi ko‘rmaguncha ro‘za tutmagan kishining hukmi qanday? Ular «Hilolni ko‘rganda ro‘za tutinglar va hilolni ko‘rganda og‘iz ochinglar» hadisiga asoslanadilar. Ularning bu hadisga tayanishi to‘g‘rimi?
Oy ko‘rishga oid ixtiloflarga munosabat
Biz AQSH va Kanadadagi musulmon talabalar har Ramazon boshida musulmonlarni uch guruhga ajratadigan muammoga duch kelamiz: 1. Bir guruh o‘zi yashayotgan shaharda hilolni ko‘rib ro‘za tutadi. 2. Boshqa guruh Saudiya Arabistonidagi ro‘za boshlanishiga qarab ro‘za tutadi. 3. Uchinchi guruh esa AQSH va Kanadadagi Musulmon Talabalar Uyushmasi xabar berganda ro‘za tutadi. Bu uyushma Amerikaning turli hududlarida hilolni kuzatadi va u biror shaharda ko‘rinishi bilanoq, barcha markazlarga xabar beradi. Shunday qilib, shaharlar orasidagi katta masofalarga qaramay, Amerikadagi barcha musulmonlar bir kunda ro‘za tutadilar. Bu holatda qaysi yondashuvga amal qilish va shunga ko‘ra ro‘za tutish ma’qulroq? Iltimos, bizga fatvo bering. Alloh sizni mukofotlasin.
Kuzatish asboblaridan foydalanib yangi oyni ko‘rish hukmi
Yangi oyni oddiy ko‘z bilan o‘ttiz soatdan oldin ko‘rib bo‘lmaydi. Bundan tashqari, ba’zan ob-havo sharoiti tufayli uni ko‘rish umuman imkonsiz bo‘ladi. Shu sababli, yangi oyning taxminiy sanasini va Ramazon oyining boshlanishini aniqlash uchun astronomik ma’lumotlardan foydalanish joizmi yoki muborak Ramazon ro‘zasini boshlashdan avval yangi oyni ko‘rishimiz shartmi?
Ramazonda astronomik hisob-kitoblarga tayanilmaydi
Ramazon ro‘zasini boshlash va Ramazon hayitini belgilashda musulmon ulamolar orasida katta ixtilof bor. Ba’zi ulamolar:«صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ، وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ»«Uni (hilolni) ko‘rib, ro‘za tutinglar, uni ko‘rib ro‘zani to‘xtatinglar» degan hadisga asoslanib, ramazon hilolini kuzatish asosida amal qilishadi. Boshqalar esa astronomlarning fikriga suyanib, ular ilm-fanning cho‘qqisiga erishganlari va qamariy oylarning boshlanishini aniqlay olishlari mumkinligini ta’kidlaydilar. Bu masaladagi to‘g‘ri fikr qaysi?

Hilolni kuzatishdagi vaqt chegarasi

Hilolni kuzatishdagi vaqt chegarasi

O’xshash fatvolar

Ramazon oyining boshlanishi va tugashini aniqlashda astronomik hisob-kitoblarga tayanish hukmi

Ramazon hilolini har bir kishi oʻz koʻzi bilan ko‘rishi shartmi?

Oy ko‘rishga oid ixtiloflarga munosabat

Kuzatish asboblaridan foydalanib yangi oyni ko‘rish hukmi

Ramazonda astronomik hisob-kitoblarga tayanilmaydi