O'qildi: 5
Iyun 22, 2025
/ 28 Zulhijja 1446
Fatvo mavzusi: Fiqh » Fiqh asoslari
Savol
Bir ayol xotin-qizlarni xatna qilish hukmi borasida soʻramoqda, chunki u Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning ayol kishini qanday xatna qilinishini o‘rgatganlari haqidagi hadisni oʻqigan ekan. Ayollarni xatna qilish vojibmi yoki sunnatmi? Agar vojib bo‘lsa, bu qanday bajariladi va qaysi qismini kesish kerak?
O’xshash fatvolarJavob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Ibn Qudoma rahimahulloh «Mug‘niy» kitobida aytadi: «Xatnaga kelsak, u erkaklar uchun vojib, ayollar uchun makruma, ya’ni hurmat yuzasidan qilinadigan ish va ular uchun vojib emas. Aksar ulamolarning fikri shunday. Imom Ahmad aytadi: «Erkak uchun qattiqroq… ayol uchun yengilroq» (Al-Mug‘niy, 1/70).
«Ayolni xatna qilish siydik chiqadigan yerdan yuqoridagi klitor (xo‘roz tojiga o’xshash teri)ning bir qismini kesish orqali amalga oshiriladi. Sunnatga ko‘ra, uning hammasini emas, faqat bir qismini olib tashlash kerak» (Mavsu’atul fiqhiyya, 19/28).
Bu masalada ayolning manfaatlarini hisobga olish maqsadga muvofiq: agar klitor katta bo‘lsa, uning bir qismini olib tashlash, aks holda uni asl holatida qoldirish kerak. Klitorning o‘lchami ayoldan ayolga farq qiladi va issiq iqlimda yashovchilar bilan sovuq iqlimda yashovchilar o‘rtasida tafovutlar bo‘lishi mumkin.
Nabiy sollallohu alayhi va sallamdan ayollarni xatna qilish haqida hadis rivoyat qilingan bo‘lib, unda:
«Xatna erkaklar uchun sunnat, ayollar uchun makruma, ya’ni hurmat yuzasidan qilinadigan ishdir», deyilgan.
Biroq, bu hadisning sahihligi borasida ixtilof bor. Qarang: «Zaif hadislar silsilasi», 1935-raqam.
Xatna qilish usuli haqida Ummu Atiyya roziyallohu anhodan hadis kelgan:
Ummu Atiyya Ansoriya roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Madinada bir ayol xatna qilar edi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam unga: «Uncha tagidan olma. Shunday bo‘lishi ayol uchun lazzatbaxsh, eri uchun mahbubdir», dedilar». Bu hadisni Abu Dovud «Sunan»ining «Odob kitobi»da rivoyat qilgan va «Bu hadis zaif», degan.
Yuqorida keltirilgan ulamolarning fikrlari yetarli bo‘lsa kerak.
Alloh taolo yaxshiroq bilguvchidir.
Bu javob foydali bo’ldimi?