Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Ayollarni xatna qilish vojib emas
Fatvo: 427

O'qildi: 207

Iyun 22, 2025

/ 26 Zulhijja 1446

Fatvo mavzusi: »

Ayollarni xatna qilish vojib emas

Savol

Bir ayol xotin-qizlarni xatna qilish hukmi borasida soʻramoqda, chunki u Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning ayol kishini qanday xatna qilinishini o‘rgatganlari haqidagi hadisni oʻqigan ekan. Ayollarni xatna qilish vojibmi yoki sunnatmi? Agar vojib bo‘lsa, bu qanday bajariladi va qaysi qismini kesish kerak?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Ibn Qudoma rahimahulloh «Mug‘niy» kitobida aytadi: «Xatnaga kelsak, u erkaklar uchun vojib, ayollar uchun makruma, ya’ni hurmat yuzasidan qilinadigan ish va ular uchun vojib emas. Aksar ulamolarning fikri shunday. Imom Ahmad aytadi: «Erkak uchun qattiqroq… ayol uchun yengilroq» (Al-Mug‘niy, 1/70).

«Ayolni xatna qilish siydik chiqadigan yerdan yuqoridagi klitor (xo‘roz tojiga o’xshash teri)ning bir qismini kesish orqali amalga oshiriladi. Sunnatga ko‘ra, uning hammasini emas, faqat bir qismini olib tashlash kerak» (Mavsu’atul fiqhiyya, 19/28).

Bu masalada ayolning manfaatlarini hisobga olish maqsadga muvofiq: agar klitor katta bo‘lsa, uning bir qismini olib tashlash, aks holda uni asl holatida qoldirish kerak. Klitorning o‘lchami ayoldan ayolga farq qiladi va issiq iqlimda yashovchilar bilan sovuq iqlimda yashovchilar o‘rtasida tafovutlar bo‘lishi mumkin.

Nabiy sollallohu alayhi va sallamdan ayollarni xatna qilish haqida hadis rivoyat qilingan bo‘lib, unda:

«الخِتانُ سُنَّةٌ لِلرِّجالِ، مَكْرُمَةٌ لِلنِّساءِ»

«Xatna erkaklar uchun sunnat, ayollar uchun makruma, ya’ni hurmat yuzasidan qilinadigan ishdir», deyilgan.
Biroq, bu hadisning sahihligi borasida ixtilof bor. Qarang: «Zaif hadislar silsilasi», 1935-raqam.

Xatna qilish usuli haqida Ummu Atiyya roziyallohu anhodan hadis kelgan:

عَنْ أُمِّ عَطِيَّةَ الْأَنْصَارِيَّةِ، أَنَّ امْرَأَةً، كَانَتْ تَخْتِنُ بِالْمَدِينَةِ فَقَالَ لَهَا النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: « لَا تَنْهِكِي فَإِنَّ ذَلِكَ أَحْظَى لِلْمَرْأَةِ، وَأَحَبُّ إِلَى الْبَعْلِ ». قَالَ أَبُو دَاوُدَ: مُحَمَّدُ بْنُ حَسَّانَ مَجْهُولٌ، وَهَذَا الْحَدِيثُ ضَعِيفٌ

Ummu Atiyya Ansoriya roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Madinada bir ayol xatna qilar edi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam unga: «Uncha tagidan olma. Shunday bo‘lishi ayol uchun lazzatbaxsh, eri uchun mahbubdir», dedilar». Bu hadisni Abu Dovud «Sunan»ining «Odob kitobi»da rivoyat qilgan va «Bu hadis zaif», degan.

Yuqorida keltirilgan ulamolarning fikrlari yetarli bo‘lsa kerak.

Alloh taolo yaxshiroq bilguvchidir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

2

O’xshash fatvolar

  • Bo‘lib to‘lash savdosi (taqsit savdosi)

    Bo‘lib-bo‘lib to‘lash (taqsit) savdosining hukmi nima? Ba’zi xaridorlarning to‘lovlarni vaqtida amalga oshirmasliklari muammosiga qanday shar’iy yechim bor?
  • Bo‘shatish haqi: ijara huquqidan voz kechish uchun to‘lov

    Ko‘plab shaharlarda bozorlar va markaziy hududlardagi ijarachilar ma’lum miqdordagi pul evaziga o‘z ijara huquqlarini boshqalarga ixtiyoriy ravishda berishadi. Buning hukmi qanday?
  • Xotin va bolalar otasining harom molidan iste’mol qilishi

    Ko‘plab musulmon oilalarida erkaklar spirtli ichimliklar, cho‘chqa go‘shti va boshqa harom narsalarni sotish bilan shug‘ullanadilar. Ularning xotinlari va bolalari bundan norozi bo‘lsalar-da, uning moli evaziga kun ko‘rishadi. Ular buning uchun gunohkor bo‘lishadimi?
  • Cherkov binolarini namoz o‘qish uchun ijaraga olish hukmi

    Cherkovlarda odatda haykallar va boshqa shirk unsurlari bo‘lishiga qaramay, uning binosini besh vaqt namoz, juma yoki hayit namozlarini ado etish uchun ijaraga olishning hukmi qanday? Ma’lumki, cherkovlar ko‘pincha nasroniylardan ijaraga olinadigan eng arzon joylar hisoblanadi. Ba’zi universitetlar yoki xayriya tashkilotlari musulmonlarga bayram tadbirlarini o‘tkazish imkonini berish maqsadida cherkov binolarini ijaraga olib berishadi.
  • Spirtli ichimliklar sotiladigan restoranda ishlash hukmi

    Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?