Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Ilm va daʼvat » Daʼvat » Daʼvatchining xislatlari » Allohga da’vat qilish kimga vojib
Fatvo: 2023

O'qildi: 49

18.11.2025

/ 27 Jumadal-ula 1447

Fatvo mavzusi:

Allohga da’vat qilish kimga vojib

Savol

Allohga da’vat qilish har bir musulmon erkak va ayolga vojibmi yoki faqat ulamolar va ilm toliblariga cheklanganmi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Agar inson nimaga da’vat qilayotganini aniq bilsa, u katta olim bo‘ladimi, jiddiy ilm tolibi bo‘ladimi yoki oddiy kishi bo‘lib, masalani to‘g‘ri bilsa ham farqi yo‘q, u da’vat qilishi mumkin.

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرٍو أَنَّ النَّبِيَّ قَالَ: «بَلِّغُوا عَنِّي وَلَوْ آيَةً وَحَدِّثُوا عَنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَلَا حَرَجَ وَمَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ».

Abdulloh ibn Amr roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Mendan bir oyatni bo‘lsa ham yetkazinglar. Banu Isroil haqida esa so‘zlayveringlar, tanglik yo‘q. Kim menga nisbatan qasddan yolg‘on to‘qisa, do‘zaxdan joyini olaversin», dedilar» (Sahihi Buxoriy, 3461).

Da’vatchining ilmda katta darajaga yetishi shart emas, lekin nimaga da’vat qilayotganini bilishi shart. Ammo johillik bilan turib, o‘z hissiyotlariga asoslanib da’vat qilsa, bu joiz emas.

Shu sababli, Allohga da’vat qiladigan, ammo ilmlari oz bo‘lgan birodarlarda, hissiyotlarining kuchliligi tufayli Alloh harom qilmagan narsani harom qilishlarini va Alloh O‘z bandalariga vojib qilmagan narsani vojib qilishlarini ko‘ramiz. Bu juda xatarli ishdir, chunki Alloh halol qilgan narsani harom qilish Alloh harom qilgan narsani halol qilish kabidir. Ular, masalan, boshqalarning bu narsani halol sanashini inkor qilsalar, boshqalar ham ularning buni harom sanashini inkor qiladi. Holbuki, Alloh bu ikki ishni teng qoralagan.:

﴿وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَٰذَا حَلَالٌ وَهَٰذَا حَرَامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُونَ۝١١٦مَتَاعٌ قَلِيلٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ۝١١٧﴾

«Alloh sha’niga yolg‘on to‘qish uchun (ya’ni, Alloh buyurmagan hukmlarni Allohniki deyish uchun) tillaringizga kelgan yolgonni gapirib: «Bu halol, bu harom», deyavermanglar! Chunki Alloh sha’niga yolg‘on to‘qiydigan kimsalar hech najot topmaslar. (Unday kimsalar uchun bu hayoti dunyoda) ozgina foyda bo‘lur. (Oxiratda esa) ular uchun alamli azob bordir» (Nahl: 116-117).

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Islomga kirishni xohlagan ayol

    Men Islom diniga juda qiziqaman. Musulmon bo‘lish uchun nima qilishim kerak? Men doimo Islom dini kabi o‘zimni Allohga yaqinroq his qildiradigan din izlaganman. Bu savolni yo‘llash imkoniyatini berganingiz uchun tashakkur.
  • Saytni tadqiqotlarida qo‘llaydigan nasroniy

    Men nasroniy bo‘lishimga qaramay, ba’zi tadqiqotlarimda Islom haqidagi ma’lumotlar manbasi sifatida sizning saytingizdan foydalanaman.
  • Islomni qabul qilmoqchi, lekin arab tilini bilmaydi

    Saytingizdagi musulmon bo‘lmaganlarning savollariga bergan javoblaringizni o‘qidim. Men Alloh yagona ekaniga va Muhammad Uning payg‘ambari hamda payg‘ambarlarning so‘nggisi ekaniga ishonaman. Savolim shunday: arab tilini bilmay turib Islomni qanday qabul qilishim va namozni qanday o‘qishim mumkin? Ismimni o‘zgartirishim kerakmi?
  • Namoz oʻqimaydigan kishilarga nasihat

    Mening bir doʻstim bor. Uning aytishicha, namozni yaxshi koʻradi, lekin doimiy ravishda namoz oʻqimaydi. Baʼzida uzoq vaqt namoz oʻqimaydi, nasihatimga ham quloq solmaydi. Bu holda men nima qilishim kerak?
  • Hadisni inkor qiluvchi ota-onaga yaxshilik qilish

    Men dindor boʻlmagan oilada yashayman. Oilam meni dindorligim uchun taʼqib qilib, ustimdan kulishadi. Men – Allohga hamdlar boʻlsin – sunnatga amal qilaman. Otamning eʼtiqodi quyidagicha: U “Qurʼon oyatlarini sharhlaydigan hadislar, masalan namoz haqidagi hadislarga amal qilish kerak. Ammo Qurʼonda kelmagan masalalarni bayon qiladigan hadislarga kelsak, masalan, begona ayolga qoʻl berib koʻrishishdan qaytarilgan hadisiga amal qilish shart emas”, deb hisoblaydi. Uning bundan boshqa notoʻgʻri eʼtiqodlari ham bor. Ota-onaga yaxshilik qilish vojibligini bilaman. Ammo otamning eʼtiqodini eʼtiborga olgan holda, uning ortida namoz oʻqishim joizmi? Agar nojoiz boʻlsa, uni xafa qilmaslik uchun u bilan namoz oʻqiyotgandek koʻrinib, keyin namozimni qayta oʻqib olsam boʻladimi?