Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Urf-odatlar » Sanʼat va aktyorlik qoidalari » Qoʻshiq aytish va koʻngilochar tadbirlar » Kofirlarning bayramlariga qatnashish hukmi
0 – 0
Fatvo: 1130

O'qildi: 103

07.08.2025

/ 13 Safar 1447

Fatvo mavzusi: »

Kofirlarning bayramlariga qatnashish hukmi

Savol

Ko‘plab musulmonlarning yangi yil va boshqa bayramlarda ishtirok etayotganini ko‘ryapman. Ularga bu amallarning shariatga zid ekanligini ko‘rsatish uchun Qur’on va Sunnatdan qanday dalillar keltira olaman?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Kofirlarning bayramlarida ishtirok etish quyidagi sabablarga ko‘ra joiz emas:

Birinchidan: Bu ularga taqlid qilish hisoblanadi.

عَنِ ابْنِ عُمَرَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ»

Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim o‘zini bir qavmga o‘xshatsa, u o‘shalardandir», dedilar» (Abu Dovud, 4031; Hadis hukmi: «sahih». Manba: «Irvoul gʻalil», 1269).

Bu jiddiy tahdiddir. Abdulloh ibn Amr aytadi: «Kimki kofirlar yurtida yashab, ularning Navro‘z bayramlari va festivallari-yu karnavallarini nishonlasa hamda o‘lguniga qadar ularga taqlid qilsa, qiyomat kuni ziyon ko‘ruvchilardan bo‘ladi».

Ikkinchidan: Ularning bayramlarida ishtirok etish – bu ular bilan do‘stlashish va ularga muhabbat ko‘rsatishning bir turidir. Alloh taolo aytadi:

﴿لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِيَاءَ ۘ﴾

«Ey mo‘minlar, yahudiylar va nasroniylarni do‘st tutmangiz!» (Moida: 51).

Alloh taolo yana aytadi:

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ﴾

«Ey mo‘minlar, Mening dushmanim va sizlarning dushmanlaringiz (bo‘lgan mushriklar)ni do‘st tutmanglar! Sizlar ularga do‘stlik (haqida xat-xabar) yuborursizlar, holbuki, ular sizlarga kelgan Haq (din va Qur’on)ga kofir bo‘lgandirlar!» (Mumtahana: 1).

Uchinchidan: Bayramlar dunyoviy urf-odatlarga emas, balki din va e’tiqodga taalluqli masalalardir. Bunga dalil quyidagi hadisdir:

عَنْ عَائِشَةَ ﵂ قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ: «إِنَّ لِكُلِّ قَوْمٍ عِيدًا، وَهَذَا عِيدُنَا».

Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Har bir qavmning bayrami bor. Bu bizning bayramimiz», dedilar» (Sahihi Buxoriy, 952).

Kofirlarning bayramlari esa ularning buzuq kufr va shirkini aks ettiradi.

To‘rtinchidan: Tafsir ulamolari Alloh taoloning:

﴿وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ﴾

«Ular (ya’ni, Rahmonning suyukli bandalari) gunoh (harom-harish) ishlarga qatnashmaydilar» (Furqon: 72), oyatini «mushriklarning bayramlariga qatnashmaydilar» deb tafsir qilganlar. Shuningdek, ularning hech biriga bayramlari uchun tabrik xatlari berish yoki ularga tabrik xatlari yoki bayramlari uchun zarur bo‘lgan boshqa narsalarni, masalan, sham, chiroq, archa yoki oziq-ovqatlar, shu jumladan, kurka (ing.: turkey as food), shirinlik tayoqchalari (ing.: candy cane) va boshqalarni sotish mumkin emas.

Shunga o‘xshash savolga 947-fatvoda batafsil javob berilgan.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Ayollarnikidek ko‘kragi bor kishi haqida

    Ayollarnikiga o‘xshash ko‘kragi bor kishining uni kichraytirish uchun jarrohlik amaliyotini o‘tkazishi joizmi?

  • Ayollar yuzini ochishi joiz bo‘lgan holatlar

    Ma’lumki, ulamolar orasida ayol kishining yuzini yopishi farz ekanligi haqidagi qarash quvvatliroq sanaladi. Biroq, shunday vaziyatlar ham bo‘ladiki, ayol kishi yuzini yopa olmaydi. Ushbu masalaga oydinlik kiritib bersangiz.

  • Qoshni terish va tekislash joizmi?

    Ba’zi ayollar qoshlarini shakllantirish uchun sartaroshlarga boradi, sartarosh esa ularning qosh sochlarining bir qismini qirqadi yoki qiradi. Buning hukmi qanday?

  • Homiladan foydalanib a’zolarni koʻchirib oʻtkazish joizmi?

    Tibbiyotning ayrim sohalarida abort qilingan homilalarning a’zolarini ko‘chirib o‘tkazish uchun ishlatish tendentsiyasi kuzatilmoqda. Bu masalada shariat hukmi qanday?

  • Ayollar erkak doktorda davolanishi joizmi?

    Erkak shifokorning muslima ayolni davolashining hukmi qanday?

  • Davolanish va bemorning ruxsatini olish hukmi

    Islomda davolanishning hukmi qanday, ayniqsa o‘limga olib boruvchi kasalliklarda? Davolashni boshlashdan oldin bemorning roziligini olish zarurmi, ayniqsa favqulodda vaziyatlarda?