Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Urf-odatlar » Sanʼat va aktyorlik qoidalari » Qoʻshiq aytish va koʻngilochar tadbirlar » Kofirlarning bayramlariga qatnashish hukmi
0 – 0
Fatvo: 1130

O'qildi: 67

Avgust 7, 2025

/ 13 Safar 1447

Fatvo mavzusi: »

Kofirlarning bayramlariga qatnashish hukmi

Savol

Ko‘plab musulmonlarning yangi yil va boshqa bayramlarda ishtirok etayotganini ko‘ryapman. Ularga bu amallarning shariatga zid ekanligini ko‘rsatish uchun Qur’on va Sunnatdan qanday dalillar keltira olaman?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Kofirlarning bayramlarida ishtirok etish quyidagi sabablarga ko‘ra joiz emas:

Birinchidan: Bu ularga taqlid qilish hisoblanadi.

عَنِ ابْنِ عُمَرَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ»

Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim o‘zini bir qavmga o‘xshatsa, u o‘shalardandir», dedilar» (Abu Dovud, 4031; Hadis hukmi: «sahih». Manba: «Irvoul gʻalil», 1269).

Bu jiddiy tahdiddir. Abdulloh ibn Amr aytadi: «Kimki kofirlar yurtida yashab, ularning Navro‘z bayramlari va festivallari-yu karnavallarini nishonlasa hamda o‘lguniga qadar ularga taqlid qilsa, qiyomat kuni ziyon ko‘ruvchilardan bo‘ladi».

Ikkinchidan: Ularning bayramlarida ishtirok etish – bu ular bilan do‘stlashish va ularga muhabbat ko‘rsatishning bir turidir. Alloh taolo aytadi:

﴿لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِيَاءَ ۘ﴾

«Ey mo‘minlar, yahudiylar va nasroniylarni do‘st tutmangiz!» (Moida: 51).

Alloh taolo yana aytadi:

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ﴾

«Ey mo‘minlar, Mening dushmanim va sizlarning dushmanlaringiz (bo‘lgan mushriklar)ni do‘st tutmanglar! Sizlar ularga do‘stlik (haqida xat-xabar) yuborursizlar, holbuki, ular sizlarga kelgan Haq (din va Qur’on)ga kofir bo‘lgandirlar!» (Mumtahana: 1).

Uchinchidan: Bayramlar dunyoviy urf-odatlarga emas, balki din va e’tiqodga taalluqli masalalardir. Bunga dalil quyidagi hadisdir:

عَنْ عَائِشَةَ ﵂ قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ: «إِنَّ لِكُلِّ قَوْمٍ عِيدًا، وَهَذَا عِيدُنَا».

Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Har bir qavmning bayrami bor. Bu bizning bayramimiz», dedilar» (Sahihi Buxoriy, 952).

Kofirlarning bayramlari esa ularning buzuq kufr va shirkini aks ettiradi.

To‘rtinchidan: Tafsir ulamolari Alloh taoloning:

﴿وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ﴾

«Ular (ya’ni, Rahmonning suyukli bandalari) gunoh (harom-harish) ishlarga qatnashmaydilar» (Furqon: 72), oyatini «mushriklarning bayramlariga qatnashmaydilar» deb tafsir qilganlar. Shuningdek, ularning hech biriga bayramlari uchun tabrik xatlari berish yoki ularga tabrik xatlari yoki bayramlari uchun zarur bo‘lgan boshqa narsalarni, masalan, sham, chiroq, archa yoki oziq-ovqatlar, shu jumladan, kurka (ing.: turkey as food), shirinlik tayoqchalari (ing.: candy cane) va boshqalarni sotish mumkin emas.

Shunga o‘xshash savolga 947-fatvoda batafsil javob berilgan.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?

  • Yo‘l transport hodisalarini tasvirga olish hukmi

    Biz yo‘l-transport hodisalari bo‘limida ishlaymiz va ba’zida fuqarolarimiz huquqlarini himoya qilish maqsadida ayrim yo‘l-transport hodisalarini suratga olishga majbur bo‘lamiz. Bu suratlarda voqea joyida hozir bo‘lgan boshqa odamlar ham tushib qolishi mumkin. Buning hukmi qanday?

  • Zamzam suvining xususiyatlari

    Zamzam suvining qandaydir ahamiyati bormi? Uni davolash yoki boshqa maqsadlarda ishlatish haqida biror hadis mavjudmi? Yoki niyat qilib, ma’lum bir maqsad uchun ichish mumkinmi? Alloh sizlarga ezgulik ato etsin.

  • Hayvon terisidan tayyorlangan mahsulotlar hukmi

    Hayvon terisidan foydalanish mezonlari qanday? Go‘shti iste’molga yaroqli yoki yaroqsiz, terisi oshlangan yoki oshlanmagan bo‘lishining ahamiyati bormi?

  • Hayvonot bog‘iga borish joizmi?

    Hayvonlarning shakllari bilan zavqlanish va manzaralarini ko‘rish maqsadida hayvonot bog‘lariga tashrif buyurishning hukmi qanday?

  • Benamozlar ishlaydigan qassobxona

    Bir qassobxonani bilaman, unda ishlaydigan kishilarning ba’zilari namoz o‘qiydi, ba’zilari esa benamoz. U yerda ko‘pchilik Islom dinini haqorat qiladi. Ular so‘ygan hayvonlarni iste’mol qilish joizmi?