O'qildi: 144
Iyul 27, 2025
/ 2 Safar 1447
Fatvo mavzusi: Allohga iymon keltirish » Dinlar » Iymon » Mazhab va dinlar
Savol
Yaqinda kelgan ba’zi birodarlarim mendan tez-tez: «Hanbaliymisiz, Shofe’iymisiz va hokazo», deb mazhabim haqida so‘rashadi. Holbuki, men bu masalalarni yaxshi tushunmayman. Menga musulmon bo‘lishimning o‘zi kifoya, din masalalarida shubham tug‘ilsa, ulamolardan so‘rayman. Siz qanday maslahat berasiz?
O’xshash fatvolarJavob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Sizga shariatga amal qiluvchi musulmon bo‘lishingiz kifoya. Hanbaliy yoki Shofe’iy mazhabiga kelsak, ularga qat’iy bog’lanib olish shart emas. Biroq, o‘sha ulamolarning ummat orasidagi martabasi baland va nom-u shon taratgan edi. Ularning so‘zlarini shogirdlari va izdoshlari yozib olib, amal qilganlari bois, bu qarashlar tan olingan mazhabga aylangan.
Garchi ular e’tiqod va tavhid masalalarida hamfikr bo‘lib, boshqa jihatlarda o‘xshash bo‘lsa-da, ba’zilari dalillarni yoki dalilning maʻnosini boshqacha tushunib, ijtihod qilib, o‘z ijtihodlariga ko‘ra fatvo berganlar.
Biroq ular boshqalarni o‘z fikrlariga ergashishga majburlamaydilar. Ammo, ularning ko‘pchilik izdoshlari mazhabparast mutaassib bo‘lib, hatto dalillarga zid bo‘lsa ham, o‘sha imomlarning so‘zlariga qat’iy amal qilishadi. Ular matnlarni o‘z fikrlariga mos keladigan tarzda talqin qilish uchun ko‘p kuch sarfladilar. Shuning uchun biz oddiy odamlarga Islomga mansub bo‘lishlarini va o‘zlariga noaniq bo‘lgan masalalarda e’tiborli, ummat tan olgan rabboniy ulamolarga hamda Islomga va musulmonlarga nasihat qilishi bilan tanilgan olimlarning asarlariga murojaat qilishlarini maslahat beramiz.
Alloh biluvchiroqdir.
Bu javob foydali bo’ldimi?