O'qildi: 49
Noyabr 14, 2025
/ 23 Jumadal-ula 1447
Fatvo mavzusi: Taomlar
Savol
Men huzurida dars olayotgan ayol aytgan gaplarning qanchalik to‘g‘riligini tushuntirib berishingizni so‘rayman. U yer ostida o‘sadigan sabzavotlar makruh ekanligini va bir idishda bir necha narsalarni pishirish harom ekanligini aytdi. Biz odatda yer ostida o‘sadigan 5 yoki 6 turdagi sabzavotlardan iborat taomlar tayyorlashga o‘rganganmiz va bularning barchasi bitta idishda pishiriladi. Uning aytganlari to‘g‘rimi yoki u yanglishyaptimi?
O’xshash fatvolarJavob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Alloh taologa hamd-u sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Alloh taolo aytadi:
«U shunday zotki, siz uchun Yerdagi barcha narsani yaratdi» (Baqara: 29).
Alloh azza va jalla yana aytadi:
«Ey odamlar, Yerdagi halol-pok narsalardan yenglar» (Baqara: 168).
Alloh subhanahu dedi:
«(Ey Muhammad alayhis-salotu vas-salom), ayting: «Alloh bandalari uchun chiqargan bezak (liboslarni) va halol-pok rizqlarni kim harom qildi?!» (A’rof: 32).
Shundan bilamizki, yerdan unib chiqqan har bir narsa aslida halol bo‘lib, uni shar’iy dalilsiz harom yoki makruh deyish joiz emas. Yer ostida o‘sadigan kartoshka, sabzi, piyoz va boshqalarning makruhligiga qanday dalil bor?
Keyin o‘sha ayol sizga aytgan qiziq qoidaga kelsak, u ayolning bilim manbasini bilmaymiz, ammo qaysi qoidada makruh narsalarni jamlab bir idishda pishirish natijasida u narsalar haromga aylanishi aytilgan?! Agar pishirish natijasida hosil boʻlgan taom mast qiluvchi yoki zaharli bo‘lsa yoki pishirilayotgan narsa cho‘chqa go‘shti kabi harom moddalardan tashkil topgan bo‘lsa, unda uni yeyish harom der edik. Ammo siz aytgan besh yoki olti xil yer ostida o‘sadigan sabzavotlarni pishirish muboh va buning hech qanday zarari yo‘q.
Sizga maslahatimiz, ilmsiz kishining so‘ziga e’tibor bermang. Allohdan haqiqatga yo‘llashini va dinimizda bizni basir qilishini so‘raymiz. Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga Allohning salovoti va salomlari bo‘lsin.
Alloh bilguvchiroqdir.
Bu javob foydali bo’ldimi?