Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar


Biz haqimizda

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Tashkilotlarda mutanosib vakillik hukmi
Fatvo: 361

O'qildi: 19

Iyun 21, 2025

/ 28 Zulhijja 1446

Fatvo mavzusi: » » » »

Tashkilotlarda mutanosib vakillik hukmi

Savol

Islomda mutanosib vakillik ruxsat etilganmi yoki yo‘qmi? Vaziyat quyidagicha: aytaylik, 10 ta musulmon tashkiloti (har birining a’zolar soni turlicha) oralaridagi islomiy ishlarni muvofiqlashtirish uchun bitta umumiy tashkilot tuzish maqsadida birlashmoqda. Tashkilotlarni a’zolar soniga qarab toifalarga ajratish joizmi? Ya’ni, agar bir tashkilotda 1-100 a’zo bo‘lsa, ular bitta ovoz oladi, 101-200 a’zo bo‘lsa ikki ovoz oladi va hokazo. Bu tartib Islom shariatida joizmi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Buning hech qanday zarari yoʻq, chunki bu toʻgʻri yoki yaxshiroq qarorga erishish uchun ishlarni tashkil etish va tartibga solish turlaridan biridir. Bunda guruhlar ularning hajmi yoki a’zolar soniga ko‘ra ballarda ifodalanadi. Ammo shuni yodda tutingki, agar ishtirokchilar siz qabul qilmoqchi bo‘lgan qaror uchun zarur bo‘lgan omonatdorlik, qobiliyat, bilim va tajribada teng bo‘lmasa «bir kishi – bir ovoz» tizimi adolatsiz bo‘lishi mumkin. Agar ular teng yoki yetarlicha yaqin bo‘lsa, u holda «bir kishi – bir ovoz» tizimi adolatli va oqilona bo‘ladi. Shuning uchun ummat ichidagi «ahli hall val-aqd» bo‘lgan ulamolar, fazilat egalari, aql va hikmat sohiblari hamda xalq obroʻlilari xalifani saylaydilar, avom va olomon emas. Chunki olomon – ovozining qiymati yoʻq ko‘pikdir.
Alloh bizni va sizlarni Oʻzi rozi boʻladigan ishlarga muvaffaq aylasin.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Badandagi tuklarni olish hukmi

    Havo harorati qattiq qiziganda yoki baʼzi jismoniy mashqlar qilganda terlagan kishi tanasidagi tuklarni olishi joizmi? Masalan, ko‘krak, bel va oyoqlardagi tuklarni olish kabi.
  • Imomning yashirin gunohlari bor; u imomlikni davom ettirishi kerakmi?

    Bir yosh yigit masjidlardan birida imom. U, oʻzining aytishicha, masjid jamoati orasida mahbub. Lekin ichida o‘zining kamchiliklari, ba’zi gunohlari borligini, imomlikka loyiq emasligini, odamlarning bu muhabbati va hurmatiga arzimasligini biladi. Masjidda imom bo‘lib qolsa, munofiq yoki riyokor bo‘lib qolishidan xavotirda. Bu holatda masjidda qolishi kerakmi? Odamlarga imomlik qilaversinmi yoki munofiqlik va riyokorlikdan qo‘rqib, bu vazifani tark etsinmi?
  • Ayollarni xatna qilish vojib emas

    Bir ayol xotin-qizlarni xatna qilish hukmi borasida soʻramoqda, chunki u Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning ayol kishini qanday xatna qilinishini o‘rgatganlari haqidagi hadisni oʻqigan ekan. Ayollarni xatna qilish vojibmi yoki sunnatmi? Agar vojib bo‘lsa, bu qanday bajariladi va qaysi qismini kesish kerak?
  • Avvaliga nasroniy bo‘lib, so‘ngra Islomni qabul qilgan ayolning valisyi

    Men musulmon oilada tug‘ilib, islomiy tarbiya olganman. Biroq, hayotimning «qorong‘u davri» deb ataydigan bir bosqichni boshdan kechirganman. Bu davrda bir necha yil davomida «johiliyat» amallari (ya’ni, mas’uliyatsiz va gunoh ishlar) bilan shug‘ullanganman. Lekin Allohga hamd boʻlsinki, U menga hidoyat ne’matini berdi va meni Oʻzining toʻgʻri yoʻliga qaytardi. Oʻsha davrda men bir nasroniy qiz bilan munosabatda edim, u Allohga hamd boʻlsinki, yaqinda Allohning irodasi bilan Islomga kirdi. Hayotimiz izga tushgach, tezda nikohlanishni rejalashtirmoqdamiz. Muammolardan biri shuki, u dindor nasroniy oiladan, hatto otasi nasroniylarning ruhoniysidir. Oilasi munosabatimizdan xabar topgach, bizni ajratish uchun barcha choralarni ko‘rishdi, ammo qizning Islomga kirgani haqida ularga aytmadik. Hozir munosabatimiz shunday nuqtaga yetdiki, u oilasiga qarshi chiqishga va men bilan qochib ketishga tayyor. Bu ishning qiyin bo‘lishini bilsak-da, biz bir-birimizni juda qattiq sevamiz. Bilishimcha, Islom shariati nikohda ayol uchun valiy boʻlishini talab qiladi va u – bilishimcha – ayolning oilasidan boʻlishi shart. Birinchi savolim: uning oilasi roziligisiz nikohlanish rejamiz shariatga muvofiq bo‘ladimi? Ikkinchisi: agar bu joiz boʻlsa, uga kim «valiy»lik qilishi mumkin, chunki oila a’zolaridan hech biri bizning munosabatimizga rozi emas?
  • Zino qilgan va o‘z joniga qasd qilishni o‘ylayotgan ayol

    Bir turmush qurgan ayol fahsh ishga qoʻl urib, soʻng tavba qilgan. Lekin qilmishining asorati uni ta’qib qilmoqda. Hozirda u oʻz joniga qasd qilish haqida oʻylayapti. U ayol endi nima qilishi kerak?
  • Nikoh soʻz bilan bogʻlanadi, yozma hujjat talab qilinmaydi

    Nikoh ogʻzaki tuzilishi mumkinmi yoki yozma boʻlishi shartmi?