Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Xatmi Qur’onni nishonlash hukmi
Fatvo: 695

O'qildi: 67

Iyul 5, 2025

/ 10 Muharram 1447

Fatvo mavzusi: » » »

Xatmi Qur’onni nishonlash hukmi

Savol

Yosh qiz birinchi marta Qur’onni o‘qib tugatdi va shu munosabat bilan dugonalarini bayramga taklif qilmoqchi. Taklifnomalarga nima deb yozish kerak?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Bu yoshdagi (yaʻni, o‘n bir yoshli) muslima qizning dindan uzoqlashgan yurtda va nosogʻlom jamiyat orasida Alloh taoloning Kitobini to‘liq xatm qilishi katta yutuqdir. Qizning savolda o‘z ismini yashirgani esa, uning ixlosiga dalolat qiladi, inshaalloh. Ammo savolga kelsak, men bu ishni ommaga oshkor qilmaslik kerak deb hisoblayman, faqatgina boshqalarni shunga undash maqsadida ma’lum qilinishi bundan mustasno. U holda bu kichik tadbir shaklida oʻtkazilishi, unda ba’zi qarindosh ayollar yoki dugonalaringizni chaqirishingiz, riyo va shuhratparastlikdan saqlangan holda Qur’onni xatm qilish tajribangizni ular bilan oʻrtoqlashib, boshqalarni ham bu ishga targʻib qilishingiz mumkin. Shuningdek qizlarning onalari Qur’oni Karimning naqadar ulug‘ligi, Qur’on tilovatining fazilati hamda musulmonning Qur’onga bo‘lgan ehtiromi haqida aytib berishlari maqsadga muvofiqdir. Shuningdek, u qizlar ham ne’matga shukr qilish va shodlik ulashish maqsadida oʻz dugonalarini bu ziyofatga chaqirsalar, buning ham zarari yo‘q, faqat bu tadbir bayramga aylanib ketishiga yo‘l qo‘ymaslik lozim.

Yuqoridagilardan ko‘rinib turibdiki, Qur’onni yod olish yoki xatm qilishni nishonlash, odamlarni taklif etish va bu munosabat bilan taom ulashish ikki xavfni keltirib chiqarishi mumkin: birinchisi, riyokorlik, shuhratparastlik, manmanlik va o‘zini katta olish; ikkinchisi esa, buni diniy bayramga aylantirib, bid’atga yo‘l qo‘yish. Birinchi xavfdan saqlanish uchun kishi Allohga chin dildan ixlosli bo‘lishga intilishi lozim. Ikkinchi xavfdan qochish uchun esa, bu tadbirni faqat oila a’zolari va kam sonli qarindoshlar davrasida o‘tkazish kerak. Bundan tashqari, bu amal sunnat degan e’tiqod paydo boʻlmasligi uchun ba’zan uni tark etish lozim.

Allohdan sizga ne’matlarini ziyoda qilishini, Qur’onni yodlashga kuch-quvvat berishini hamda so‘zda va amalda ixlos nasib etishini so‘rayman.

Alloh bilguvchiroqdir

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Spirtli ichimliklar sotiladigan restoranda ishlash hukmi

    Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?
  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?
  • Zakot pulidan yetimlarning mulkini ta’mirlash

    Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?
  • Oʻzida yoʻq molni sotish hukmi

    Sizning fikringizcha, «bay’u tasrif» (realizatsiyaga mol sotib olish) savdosi va chet eldan keltirilgan tovarlarni do‘konga yetib kelmasidan oldin sotishning islomiy hukmi qanday?
  • Saf to‘lganda iqtido qiluvchi imomning o‘ng tomonida turadimi

    Safda joy topa olmagan va imomning o‘ng tomoniga turib olgan muqtadiyning namozi hukmi qanday boʻladi?