Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Ka’ba tavof qiluvchilarning chap tomonida boʻlishining sababi
Fatvo: 481

O'qildi: 274

Iyun 28, 2025

/ 3 Muharram 1447

Fatvo mavzusi: » » »

Ka’ba tavof qiluvchilarning chap tomonida boʻlishining sababi

Savol

Ka’bai Muazzamani tavof qilishning mohiyati va maqsadini bilmoqchi edim. Nima uchun Ka’ba tavof qiluvchining chap tomonida tutiladi? Tavof faqat Makkada bo‘ladimi yoki u kundalik ibodat hammi? Siz taqdim etadigan har bir ma’lumot uchun benihoya minnatdorman.

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Tavof qilishda Ka’bani chap tomonda tutish va atrofida aylanishning asosiy sababi Nabiy sollallohu alayhi vasallamning sunnatlariga ergashishdir. Alloh taolo aytganidek:

﴿وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ ۝٥٦﴾

«Va payg‘ambarga boʻysuninglar. Shoyad rahmatga erishsangizlar» (Nur: 56).

Yana aytadi:

﴿قُلۡ إِن كُنتُمۡ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِي يُحۡبِبۡكُمُ ٱللَّهُ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ ۝٣١﴾

«(Ey Muhammad alayhis-salot-u vas-salom), ayting: «Agar Allohni sevsangiz, menga ergashinglar. Shunda Alloh sizlarni sevadi va gunohlaringizni mag‘firat qiladi. Alloh (gunohlarni) mag‘firat qilguvchi, mehribondir» (Oli Imron: 31).

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Haj va Umra amallari haqida:

«لِتَأْخُذُوا عَنِّي مَنَاسِكَكُمْ»

«Haj amallaringizni mendan o‘rganinglar», deganlar (Sahihi Muslim, 1297).

Bu musulmon kishi uchun belgilangan yo‘nalishda tavof qilishiga yetarli sababdir va bizga boshqa sabablar kerak emas, masalan buni falaklar harakati, yulduzlar yoki sayyoralarning aylanishi va boshqalar bilan bog‘lashga hojat yo‘q. Chunki musulmon kishi tabiatan Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan sobit bo‘lgan har bir narsaga iymon keltiradi, bo‘ysunadi va amal qiladi. Agar uning sababi yoki hikmatini bilsa, buning uchun Allohga hamdlar bo‘lsin, aksi taqdirda u Alloh va Rasulining amriga bo’ysungani, unga ergashgani hamda amrini bajargani uchun ajr-u savob oladi.

Bu aylanish Ka’baga xos bo‘lib, undan boshqa joylarda ibodat sifatida bajarilmaydi.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Spirtli ichimliklar sotiladigan restoranda ishlash hukmi

    Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?
  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?
  • Zakot pulidan yetimlarning mulkini ta’mirlash

    Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?
  • Oʻzida yoʻq molni sotish hukmi

    Sizning fikringizcha, «bay’u tasrif» (realizatsiyaga mol sotib olish) savdosi va chet eldan keltirilgan tovarlarni do‘konga yetib kelmasidan oldin sotishning islomiy hukmi qanday?
  • Saf to‘lganda iqtido qiluvchi imomning o‘ng tomonida turadimi

    Safda joy topa olmagan va imomning o‘ng tomoniga turib olgan muqtadiyning namozi hukmi qanday boʻladi?