Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Harom pullari bilan halol pullari aralashib ketgan kishining tavbasi
Fatvo: 26

O'qildi: 191

May 30, 2025

/ 3 Zulhijja 1446

Fatvo mavzusi: » » » »

Harom pullari bilan halol pullari aralashib ketgan kishining tavbasi

Savol

Kishi tamaki (sigareta) savdosidan topgan pulini nima qilishi kerak, shuningdek, agar boshqa haloldan topgan pullari ham bor bo‘lib, aralashib ketgan bo‘lsa, nima qilsin?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Kimki harom narsalar savdosi nojoizligini bila turib, masalan, musiqa asboblari, behayo video yoki audio tasmalar va sigaretalar kabi narsalar sotib tirikchilik qilgan bo‘lsa, so‘ngra tavba qilgan bo‘lsa, ushbu harom savdodan kelgan foydalarini sadaqa sifatida chiqarmaydi, zero Alloh pokdir va faqat pok narsalarni qabul qiladi. Ammo, bu pullarni haromdan qutulish maqsadida (ajr olish maqsadida emas) turli xayr ishlarga sarflashi kerak bo‘ladi.

Agar bu kabi harom pullar kishining boshqa halol pullari bilan aralashib ketgan bo‘lsa, masalan, do‘kon egasi joiz tovarlar bilan birga sigaret savdosi bilan ham shug‘ullangan bo‘lsa, u holda u o‘z molidagi harom pullar miqdorini kuchi yetgancha chamalaydi va umumiy molimdan shuncha pulni ajratsam, molim haromdan tozalanadi, degan miqdorni chiqaradi (ya’ni, tepada aytilganidek, sadaqa sifatida emas, balki haromdan qutulish maqsadida turli xayr ishlarga sarflash uchun chiqaradi). Alloh albatta u chiqargan miqdor o‘rnini to‘ldiradi, zero U marhamati keng va Karim Zotdir.

Qoida shuki, kimnidir haromdan topgan boyligi bo‘lib, endi bundan tavba qilmoqchi bo‘lsa, uning holati quyidagi ikki holatdan biri bo‘ladi:

  1. Agar kishi haromdan tirikchilik qilgan vaqtida kofir bo‘lgan bo‘lsa, u holda tavba qilganida harom yo‘l bilan topgan molini chiqarib tashlashi shart qilinmaydi. Chunki sahobalar islomni qabul qilganlarida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ulardan haromdan topgan mollarini chiqarib tashlashni talab qilmaganlar.
  2. Agar u haromdan tirikchilik qilgan vaqtida musulmon bo‘lgan va bunday tiriklik haromligini bilgan bo‘lsa, tavba qilgan paytida umumiy mol-mulki orasidan haromdan kasb qilgan o‘sha boyligini chiqarib tashlashi lozim bo‘ladi.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

2

O’xshash fatvolar

  • Spirtli ichimliklar sotiladigan restoranda ishlash hukmi

    Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?
  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?
  • Zakot pulidan yetimlarning mulkini ta’mirlash

    Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?
  • Oʻzida yoʻq molni sotish hukmi

    Sizning fikringizcha, «bay’u tasrif» (realizatsiyaga mol sotib olish) savdosi va chet eldan keltirilgan tovarlarni do‘konga yetib kelmasidan oldin sotishning islomiy hukmi qanday?
  • Saf to‘lganda iqtido qiluvchi imomning o‘ng tomonida turadimi

    Safda joy topa olmagan va imomning o‘ng tomoniga turib olgan muqtadiyning namozi hukmi qanday boʻladi?