Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Ibodatlar » Dafn marosimlari va qabristonlar » Ta’ziyaning shar’iy mezoni
0 – 0
Fatvo: 2325

O'qildi: 7

19.12.2025

/ 28 Jumadal-oxira 1447

Fatvo mavzusi:

Ta’ziyaning shar’iy mezoni

Savol

Musulmon qo‘shnimizning onasi vafot etdi. Biz uni ta’ziya bildirish uchun ziyorat qilmoqchimiz. Buning uchun islomda qanday odatlar mavjud?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Agar siz musulmon kishini biron qarindoshining vafoti munosabati bilan ta’ziya bildirmoqchi bo‘lsangiz, uni chiroyli ibora bilan sabrga undaysiz va barcha maxluqotlar oxir-oqibat yo‘q bo‘lib, vafot etishi muqarrar ekanligini eslatasiz.

Yaqinlari yoki qadrdonlarini yo‘qotgan musulmonlarga ta’ziya bildirishning eng yaxshi ifodasini bilmoqchi bo‘lsangiz, u quyidagicha: «Olgani ham, bergani ham Allohniki. U Zotning huzurida har narsaning belgilangan ajali bor. Sabr qiling, savob umidida bo‘ling».

Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan sahih hadis vorid bo‘lgan:

عَنْ أُسَامَةَ بْنِ زَيْدٍ قَالَ: «كُنَّا عِنْدَ النَّبِيِّ ﷺ إِذْ جَاءَهُ رَسُولُ إِحْدَى بَنَاتِهِ يَدْعُوهُ إِلَى ابْنِهَا فِي الْمَوْتِ، فَقَالَ النَّبِيُّ ﷺ: ارْجِعْ، فَأَخْبِرْهَا أَنَّ لِلهِ مَا أَخَذَ وَلَهُ مَا أَعْطَى، وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِأَجَلٍ مُسَمًّى، فَمُرْهَا فَلْتَصْبِرْ وَلْتَحْتَسِبْ»

Usoma ibn Zayd roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida edik. Shu payt qizlaridan birining elchisi kelib, uning o‘g‘li o‘lim yoqasida turganini aytib, u zotni chaqirdi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Uning oldiga borib, unga aytginki, olgani ham, bergani ham Allohniki. U Zotning huzurida har narsaning belgilangan ajali bor. Unga aytgin, sabr qilsin va savob umid qilsin», dedilar» (Sahihi Buxoriy, 7377).

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Dengizda yo‘qolgan kishining janozasi

    Dengizda yo‘qolib qolgan va qozi uni vafot etgan, deb hukm chiqargan kishiga janoza namozi o‘qiladimi?

  • Marhumni eslab mahzun bo‘lish unga qabrida zarar yetkazadimi?

    Aytilishicha, tirik odam marhumni eslasa, masalan, farzand vafot etgan otasini har doim, har yerda va har vaqtda xotirlab, xafa bo‘lib, yig‘lab, hissiyotga berilsa – bu marhumga ta’sir qilib, unga zarar yetkazar va unga azob berar ekan. Shu sababli, marhumni g‘am-anduh, ko‘z yoshi va ruhiy iztirob bilan eslamasdan, balki faqat duo qilish, gunohlarini kechirishni so‘rash va Allohdan rahmat tilash bilan cheklanish tavsiya etiladi. Bu fikrda nima to‘g‘ri-yu, nima noto‘g‘ri? Alloh sizga yaxshilik ato etsin. Marhumlar haqida nima qilish kerak? Alloh sizni yaxshilik bilan mukofotlasin.

  • Marhumga bagʻishlanadigan «6 amal» | Mayyitga o‘limidan keyin nima foyda beradi? U tiriklarning gaplarini eshitadimi?

    Otam ikki hafta avval vafot etdi. Shuni bilmoqchimanki, men va oila a’zolarim uning qabrini ziyorat qilganimizda, u bizni va unga aytayotgan gaplarimizni eshita oladimi? Agar eshita olmasa, gaplarimizni unga eshittirishning biror yo‘li bormi? Iltimos, savolimga tezroq javob bering, chunki buni bilishim zarur. Javob menga boshdan kechirayotgan qayg‘umda yordam beradi deb o‘ylayman.

  • Marhumlar tiriklarni yalangʻoch holda koʻrishadimi?

    Ayollarning qabrlarni ziyorat qilishi joiz emasligi haqida eshitganmiz, sababi marhumlar tiriklarni yalangʻoch holda koʻradilar emish. Ammo men bunday ekaniga ishonmayman. Onam va singlim otamning qabrini ziyorat qilishni xohlashadi, hatto ziyorat qilishgan ham. Buning hukmi nima?