O'qildi: 52
Noyabr 9, 2025
/ 18 Jumadal-ula 1447
Fatvo mavzusi: Ismlar, kunyalar va laqablar
Savol
Ayol islomga kirish oldidan familiyasini erining familiyasiga o‘zgartirgan. Hozir islomni qabul qilganidan so‘ng u erini tark etgan va o‘zining islomiy shaxsiyatini ta’kidlash uchun ismini islomiy ismga rasmiy ravishda o‘zgartirmoqchi. Shuningdek, u familiyasini yana bir bor o‘z oilasining familiyasiga o‘zgartirmoqchi, ammo u otasining familiyasiga emas, ona tarfadan bobosining familiyasini olmoqchi, chunki otasi bilan o‘rtalarida kelishmovchilik bor va aytishicha, otasi uning tarbiyasida ishtirok etmagan. Ayol onasining nikohdan oldingi familiyasini olishi mumkinmi?
O’xshash fatvolarJavob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Bu ayol qilmoqchi bo‘lgan amal, ya’ni ismini islomiy ismga o‘zgartirish va sobiq erining familiyasidan voz kechish to‘g‘ri ishdir. Biroq uning haqiqiy otasidan boshqasiga nisbat berilishi sabab nima bo‘lishidan qat’i nazar mutlaqo joiz emas. Alloh taolo marhamat qiladi:
«Ularni o‘z otalari (ismi) bilan chaqiringlar» (Ahzob: 5).
Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: Nabiy sollallohu alayhi va sallam aytadilar: «Kim o‘zini otasidan boshqasiga nisbat bersa, yoki oʻz mavlosidan (uni qullikdan ozod qiluvchisidan) boshqaga mansublik qilsa, unga Allohning, farishtalarning va barcha odamlarning la’nati bo‘lsin». (Ibn Moja, 2609; Hadis hukmi: «sahih». Manba: «Sahihul Jome’», 6104).
Alloh tavfiq berguvchidir.
Bu javob foydali bo’ldimi?