O'qildi: 20
Oktabr 22, 2025
/ 30 Rabiul-oxir 1447
Fatvo mavzusi: Tavba » Tavbaga oid savollar
Savol
Ko‘p gunohlar bilan yurgan bir kishi og‘ir xastalikka chalinib qoldi. U davolanishga urinib ko‘rdi, biroq natija bermadi. Shifokorlar uning dardiga davo yo‘qligini aytishdi. Endi afsus-nadomat chekib, tavba qilishni xohlayapti. Uning shifo topishidan umid bo‘lmagan, o‘lim xastaligiga duchor bo‘lgan holda qilgan tavbasi qabul qilinadimi?
O’xshash fatvolarJavob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Ha, hayotdan umidini yo‘qotgan insonning tavbasi qabul qilinadi. Bu xoh saraton kabi bedavo kasallik tufayli bo‘lsin, xoh qasos uchun qatl etilishga olib kelingan odam bo‘lsin, hatto jallod uning boshi uzra qilich ko‘tarib turgan bo‘lsa ham. Shuningdek, nikoh koʻrgan kishi zino qilib, toshbo‘ron qilinishga hukm etilgan bo‘lsa ham, unga jazo berish uchun toshlar tayyorlab qo‘yilgan bo‘lsa ham, uning tavbasi qabul qilinadi. Chunki Alloh bandaning tavbasini to u jon taslim qilmagunicha qabul qilaveradi. Bu Alloh taoloning quyidagi so‘zlariga asoslanadi:
«Albatta, Allohning tavbalarni qabul qilishi faqat bironta gunohni nodonlik bilan qilib qo‘yib, so‘ngra darhol tavba qilgan kishilar uchundir. Alloh ana shunday kishilarning tavbasini qabul qilur. Alloh bilim va hikmat egasi bo‘lgan Zotdir» (Niso: 17).
«Darhol tavba qilgan kishilar» deganidan o‘limidan oldin tavba qilganlar tushuniladi. Alloh taoloning shu oyatdan keyingi:
«Na gunoh ishlarni mudom qilib yurib, qachonki, birovlariga o‘lim kelganida «endi tavba qildim», deydigan va na kofir holda o‘lib ketadigan kimsalarning tavbalari qabul qilinmas» (Niso: 18).
Biroq, tavbaning beshta sharti mavjud:
Bu javob foydali bo’ldimi?