Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
Sizning fikringizcha, «bay’u tasrif» (realizatsiyaga mol sotib olish) savdosi va chet eldan keltirilgan tovarlarni do‘konga yetib kelmasidan oldin sotishning islomiy hukmi qanday?
Ba’zi kitob do‘konlari mijozlarga har oyda ma’lum miqdordagi pulni to‘lash evaziga ikki imtiyozni taklif qiladi: birinchidan, ularga islomiy huquqshunoslik (fiqh) va boshqa ixtisoslik fanlari bo‘yicha yangi kitoblar yetkazib beriladi; ikkinchidan, agar ular shu do‘konlardan xarid qilishni istasalar, o‘n foizlik chegirmaga ega bo‘ladilar. Bu amaliyotning shar’iy hukmi qanday?
Masjidga vaqf qilingan narsalar, masalan, javonlar masjidga sig‘may qolsa yoki masjidga kerak bo‘lmay qolsa, ularni ko‘chirish joizmi?
Yigirma yildan ortiq davlat xizmatida ishlab kelayotgan xodim o‘z vazifasini sidqidildan bajaradi, o‘zini yaxshi tutadi. Buni u boshliqlariga va rahbariga ma’qul bo‘lish, maoshini to‘liq olish va lavozimda ko‘tarilish uchun qiladi. Bularning barchasi faqat shu maqsadlar bilan chegaralanib, Alloh rizoligi uchun qilinmaydi. Biroq bu xodim Allohga ibodat qiladi, ish vaqtidan tashqarida solih amallarini Alloh taolo uchun xolis qiladi, namoz o‘qiydi, ro‘za tutadi, sadaqa beradi, zakotini chiqaradi, haj qiladi, Qur’on tilovat qiladi, tafsir o‘qiydi hamda Alloh taolo uchun barcha solih amallarda Uning shariatiga muvofiq xolis amal qiladi. Alloh sizga yaxshilik ato etsin. Bu odamning ish vaqtidagi holati haqida nima deysiz? Bu joizmi, shirkmi yoki buning boshqa bir hukmi bormi? Iltimos, bizga maslahat bering: u nima qilishi kerak va o‘tgan yillardagi ishining gunohlari uchun javobgar bo‘ladimi? Alloh sizni o‘z panohida asrasin va muhofaza qilsin.