Yangi fatvolar

Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.

Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?

Musulmon ayolning g‘ayridin erkakka turmushga chiqishining hukmi qanday, ayniqsa, ayol nikohdan so‘ng erining Islomni qabul qilishiga umid qilsa? Bu ko‘pincha musulmon ayollarning ehtiyojlarini qondira oladigan musulmon erkaklarning yo‘qligi bilan oqlanadi. Bunday holatlarda ayollar ko‘pincha to‘g‘ri yo‘ldan ozish yoki juda og‘ir sharoitlarda yashash xavfi borligini ta’kidlashadi.

Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?

So‘nggi kunlarda jinlarning inson tanasiga kirishi masalasi ko‘tarildi va bu aqlga sig‘maydigan holat deb da’vo qilinmoqda! Chunki yaratilishda asosiy farq bor: insonlar loydan, jinlar esa olovdan yaratilgan. Shaytonlar faqat vasvasa qilish qobiliyatigagina ega, Alloh ularga insonlar ustidan hukm yuritish huquqini bermagan! Shuningdek, bu boradagi yozib olingan videolavhalar esa dalil bo‘la olmasligi aytilmoqda. Siz bu haqda qanday fikrdasiz?

Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?

Hidoyat yo‘lini tanlab, ilm olishni xohlaydigan, ammo sharoitlari bunga imkon bermaydigan yoshlar bor. Ularga ulamolarning audio va videodarslari yetarli bo‘ladi? Shunda ular ham boshqa ilm izlovchilar kabi ilm toliblaridan hisoblanadimi yoki yo‘qmi?

Sir emaski, shariat harom qilgan tamaki hamma joyda – ishxonada, uyda va jamoat joylarida keng tarqalgan. Savol: Chekuvchilar bilan birga o‘tirish joizmi? Agar uyda yoki umumiy majlislarda chekuvchi bilan birga o‘tirgan bo‘lsangiz, u yerdan chiqib ketishingiz kerakmi?