O'qildi: 48
Iyun 18, 2025
/ 22 Safar 1447
Fatvo mavzusi: Fiqh » Fiqh asoslari » Meros masalalari » Meros va mol-mulkni taqsimlash
Savol
Kimdir menga ushbu holatda meros boʻyicha shariat hukmini aytib bera oladimi: Mening
otam vafot etdi, undan toʻrt oʻgʻil, uch qiz va onam merosxoʻr boʻlib qoldi.
Javob
Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.
Siz meros haqida soʻragan bu masalaning taqsimoti quyidagicha: Xotinga merosning sakkizdan biri (1/8) beriladi, chunki marhumning farzandlari bor. Alloh taolo shunday degan:
«Endi agar ularning farzandlari qolgan boʻlsa, sizlarga ularning merosidan toʻrtdan biri tegur. (Bu taqsimotlar) marhuma qilgan vasiyat va uning qarzlari ado etilgandan keyin boʻlur» (Niso: 12).
Qolgan yetti ulush oʻn bir qismga teng boʻlinadi, oʻgʻil farzandlarining har biriga ikki qism va qiz farzandlarining har biriga bir qismdan beriladi. Buning dalili Alloh taoloning quyidagi soʻzlaridir:
«Alloh farzandlaringizga (tegishli meros) borasida bir oʻgʻil uchun ikki qiz ulushi barobarida meros berishni amr qilur» (Niso: 11).
Misol bilan tushuntiradigan boʻlsak: agar yuqorida zikr qilingan marhum koʻchmas mulk va umumiy qiymati 88000 dollar miqdorida pul qoldirgan boʻlsa va agar uning qarzi boʻlmasa va u biror narsani vasiyat qilmagan boʻlsa, biz buni quyidagicha taqsimlaymiz:
Xotinga sakkizdan biri (1/8), yaʼni 11000 dollar beriladi. Qolgan yetmish yetti ming (77000) dollar oʻn bir qismga boʻlinadi:
88000 — 11000 = 77000 / 11 = 7000
Demak, oʻgʻilning ulushi 7000 * 2 = 14000 dollar, har bir qizning ulushi esa 7000 dollardan boʻladi.
Alloh bilguvchiroqdir.
Bu javob foydali bo’ldimi?