Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Urf-odatlar » Tibbiyot va davolanish » Jinsiy a’zolarni ko‘chirib o‘tqazish
0 – 0
Fatvo: 2141

O'qildi: 28

Noyabr 27, 2025

/ 6 Jumadal-oxira 1447

Fatvo mavzusi:

Jinsiy a’zolarni ko‘chirib o‘tqazish

Savol

Yaqinda vafot etgan shaxsdan moyaklarni ko‘chirib o‘tkazish operatsiyasi haqidagi shar’iy hukm qanday, ayniqsa bu amaliyot bepushtlikdan aziyat chekayotgan insonlar uchun yechim bo‘lishi mumkinligini inobatga olgan holda?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Islom fiqhi akademiyasi kengashi bu masalaga quyidagicha javob bergan:

Birinchi holat: Jinsiy bezlarni ko‘chirib o‘tkazish hukmi.
Moyaklar va tuxumdonlar yangi qabul qiluvchiga ko‘chirib o‘tkazilgandan so‘ng ham donorning (ko‘chirib o‘tkazilgan shaxsning) irsiy xususiyatlarini (genetik kodini) saqlashi va ishlab chiqarishni davom ettirishi sababli, ularni ko‘chirib o‘tkazish shar’an haromdir.

Ikkinchidan: Reproduktiv tizim a’zolarini ko‘chirib o‘tkazish: Jinsiy tizimning DNK o‘tkazmaydigan ayrim qismlarini (jinsiy a’zolarning o‘zi bundan mustasno) ko‘chirib o‘tkazish shar’iy zarurat tug‘ilgan hollarda, shariatning tegishli hukm va qoidalariga to‘liq rioya qilingan taqdirdagina ruxsat etiladi.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

1

O’xshash fatvolar

  • Homiladan foydalanib a’zolarni koʻchirib oʻtkazish joizmi?

    Tibbiyotning ayrim sohalarida abort qilingan homilalarning a’zolarini ko‘chirib o‘tkazish uchun ishlatish tendentsiyasi kuzatilmoqda. Bu masalada shariat hukmi qanday?

  • Ayollar erkak doktorda davolanishi joizmi?

    Erkak shifokorning muslima ayolni davolashining hukmi qanday?

  • Davolanish va bemorning ruxsatini olish hukmi

    Islomda davolanishning hukmi qanday, ayniqsa o‘limga olib boruvchi kasalliklarda? Davolashni boshlashdan oldin bemorning roziligini olish zarurmi, ayniqsa favqulodda vaziyatlarda?

  • A’zolarni transplantatsiya qilish (ko‘chirib o‘tkazish) hukmi

    Islomda insonning tana a’zolarini xayriya qilishi yoki xayriya qilingan a’zolarni qabul qilish joizmi? Men Qur’oni Karimda transplantatsiya qilish (bir insonning tana a’zolarini boshqasifa ko‘chirib o‘tkazish) haqida aniq taqiqni uchratmadim.

  • Nuqsonli homilani tushirish hukmi

    Agar homilada (taxminan beshinchi oyning o‘rtalarida) nuqsonlar , bolaning bosh suyagining yuqori qismida muammo borligi anisqlansa va shifokorlar abort qilishni qattiq tavsiya etsalar, bunday holatda musulmon er-xotin qanday yoʻl tutishi kerak? Chunki bunday nuqsonlar bilan tug‘ilgan bola eng uzog‘i 21 kun yashashi mumkin va bunday homiladorlikning aksariyati homiladorlikning oxirgi va eng xavfli davrida o‘z-o‘zidan tushib ketishi mumkin. Ayniqsa, ikki musulmon olimdan bu haqda so‘ralganda, har biri turlicha javoblar bergan, ya’ni biri abortni maslahat bergan, boshqasi esa homiladorlikni davom ettirishni tavsiya qilgan. Er-xotin endi iloji boricha tezroq qaror qabul qilishi kerak. Bu masalada shariat hukmi qanday?

  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?