Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Urf-odatlar » Tibbiyot va davolanish » Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi
Fatvo: 1824

O'qildi: 21

Oktabr 26, 2025

/ 4 Jumadal-ula 1447

Fatvo mavzusi:

Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

Savol

Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Quyidagi ikki belgidan biri aniqlanganda, inson Islom shariati bo‘yicha vafot etgan hisoblanadi va o‘limga oid shar’iy hukmlar tatbiq etiladi:

Birinchidan: Agar kishining yuragi va nafas olishi butunlay to‘xtasa hamda shifokorlar bu holatni qaytarib bo‘lmas deb aniqlaganlarida;

Ikkinchidan: Agar miyaning barcha faoliyati butunlay to‘xtagan bo‘lsa, tajribali mutaxassis shifokorlar bu holatni qaytarib bo‘lmas degan xulosaga kelgan bo‘lsa va miya parchalanishni boshlagan bo‘lsa. Bunday vaziyatda, garchi ba’zi a’zolar, masalan yurak, sun’iy hayot ta’minoti moslamalari ta’sirida hali ham mexanik tarzda ishlayotgan bo‘lsa-da, ushbu moslamalarni bemordan uzib qo‘yish joiz bo‘ladi.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Zamzam suvining xususiyatlari

    Zamzam suvining qandaydir ahamiyati bormi? Uni davolash yoki boshqa maqsadlarda ishlatish haqida biror hadis mavjudmi? Yoki niyat qilib, ma’lum bir maqsad uchun ichish mumkinmi? Alloh sizlarga ezgulik ato etsin.
  • OITSga chalingan shaxslarni izolyatsiya qilish va uni atayin boshqalarga yuqtirish hukmi

    Zamonamizda OITS (ya’ni SPID) nomli xavfli kasallik keng tarqalib, ko‘plab ijtimoiy oqibatlarga va savollarga sabab bo‘lmoqda. Masalan, OITS bilan kasallangan bemorni sog‘lom odamlardan ajratilishi kerakmi, kasallikni qasddan boshqalarga yuqtirishning hukmi qanday va OITS kasalligini o‘lim kasalligi deb hisoblash mumkinmi? Chunki bu uning taloq va moliyaviy ishlariga ta’sir qiladi.
  • Tozalikka oid vasvasalarning davosi

    Men turmush qurgan ayolman. Anchadan beri vasvasaga tushib qolganman. Bu vasvasa tahoratda meni shunchalik mashg‘ul qiladiki, tahoratda ketma-ketlikni saqlay olmayman. Har safar tahorat olishim bir yarim soat vaqt oladi, chunki tahoratim tamomiy boʻlmagandek tuyulaveradi. Shuningdek, g‘uslga ham soatlab vaqtim ketadi, chunki oʻzimni poklanmagandek his qilaveraman. Men ruhiy kasalliklar shifoxonasiga ham borgan edim. Menga qanday maslahat berasiz?
  • Davolovchi erkak Ruqiya qilinayotgan ayolga tegishi joizmi?

    Ma’lumki, ko‘pchilik odamlar tibbiy davolash imkonsiz bo‘lgan kasalliklardan azob chekadilar. Shu sababli ular Allohning Kitobiga, ilm ahliga va Allohning Kitobini pok tutuvchi solih va taqvodor kishilarga murojaat qilib, Ruqiya qildirishadi. Ayollarning kasallari boshlarida, ko‘kraklarida, qo‘llarida yoki oyoqlarida bo‘lishi mumkin. Zarurat bo‘lganda, bu joylarni ochib, bu a’zolarga dam solish joizmi? Ayol uchun Ruqiya vaqtida ochilish chegaralari qanday?
  • Bir bemor ustida bir nechta kishi Ruqiya qilishi

    Bir bemorning ustida bir vaqtning o‘zida bir nechta qori qiroat qilishi joizmi?
  • Plastik jarrohlik amaliyotining hukmi

    Agar ayolning tanasi homiladorlik paytida sezilarli darajada o‘zgarib, eri oldida ko‘rinishdan uyaladigan holatga kelsa, unga kosmetik jarrohlik qildirish joizmi?