Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Urf-odatlar » Tibbiyot va davolanish » Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi
Fatvo: 1824

O'qildi: 88

26.10.2025

/ 4 Jumadal-ula 1447

Fatvo mavzusi:

Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

Savol

Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Quyidagi ikki belgidan biri aniqlanganda, inson Islom shariati bo‘yicha vafot etgan hisoblanadi va o‘limga oid shar’iy hukmlar tatbiq etiladi:

Birinchidan: Agar kishining yuragi va nafas olishi butunlay to‘xtasa hamda shifokorlar bu holatni qaytarib bo‘lmas deb aniqlaganlarida;

Ikkinchidan: Agar miyaning barcha faoliyati butunlay to‘xtagan bo‘lsa, tajribali mutaxassis shifokorlar bu holatni qaytarib bo‘lmas degan xulosaga kelgan bo‘lsa va miya parchalanishni boshlagan bo‘lsa. Bunday vaziyatda, garchi ba’zi a’zolar, masalan yurak, sun’iy hayot ta’minoti moslamalari ta’sirida hali ham mexanik tarzda ishlayotgan bo‘lsa-da, ushbu moslamalarni bemordan uzib qo‘yish joiz bo‘ladi.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

1

O’xshash fatvolar

  • Ayollarnikidek ko‘kragi bor kishi haqida

    Ayollarnikiga o‘xshash ko‘kragi bor kishining uni kichraytirish uchun jarrohlik amaliyotini o‘tkazishi joizmi?
  • Homiladan foydalanib a’zolarni koʻchirib oʻtkazish joizmi?

    Tibbiyotning ayrim sohalarida abort qilingan homilalarning a’zolarini ko‘chirib o‘tkazish uchun ishlatish tendentsiyasi kuzatilmoqda. Bu masalada shariat hukmi qanday?
  • Ayollar erkak doktorda davolanishi joizmi?

    Erkak shifokorning muslima ayolni davolashining hukmi qanday?
  • Davolanish va bemorning ruxsatini olish hukmi

    Islomda davolanishning hukmi qanday, ayniqsa o‘limga olib boruvchi kasalliklarda? Davolashni boshlashdan oldin bemorning roziligini olish zarurmi, ayniqsa favqulodda vaziyatlarda?
  • Jinsiy a’zolarni ko‘chirib o‘tqazish

    Yaqinda vafot etgan shaxsdan moyaklarni ko‘chirib o‘tkazish operatsiyasi haqidagi shar’iy hukm qanday, ayniqsa bu amaliyot bepushtlikdan aziyat chekayotgan insonlar uchun yechim bo‘lishi mumkinligini inobatga olgan holda?
  • A’zolarni transplantatsiya qilish (ko‘chirib o‘tkazish) hukmi

    Islomda insonning tana a’zolarini xayriya qilishi yoki xayriya qilingan a’zolarni qabul qilish joizmi? Men Qur’oni Karimda transplantatsiya qilish (bir insonning tana a’zolarini boshqasifa ko‘chirib o‘tkazish) haqida aniq taqiqni uchratmadim.