Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar

Saqlanganlar

Murakkab qidiruv

Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Eʼtiqod masalalari » Musulmonga xayrixohlik va kofirdan yuz oʻgirish » Kofirlarni do‘st tutish hukmi
0 – 0
Fatvo: 1204

O'qildi: 62

Avgust 30, 2025

/ 7 Rabiul-avval 1447

Fatvo mavzusi:

Kofirlarni do‘st tutish hukmi

Savol

Hurmatli shayximiz, mening sizga savolim: musulmonlar kofirlar bilan bilan do‘stona munosabatlar o‘rnatishlari joizmi? Mening muammom shuki, men musulmonlar kam bo‘lgan mamlakatda yashayapman va musulmon bo‘lmagan do‘stlarim yaxshi odamlar, biroq ular shirk qiladilar. Agar men g‘ayridinlar bilan do‘stlashsam, ular qanday qilib haqni tanib, Islomni qabul qilishlari mumkin? Boshqa tomondan, agar ular Islomga qiziqishmasa, ular bilan munosabatimni davom ettirishim mumkinmi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Alloh taolo mo‘minlarni yahudiylar va boshqa kofirlar bilan yaqin do‘stlik, mehr-muhabbat, birodarlik o‘rnatishdan, ularga yordam ko‘rsatishdan va ularni o‘ziga yaqin tutishdan qaytargan, garchi ular musulmonlarga qarshi urush qilmayotgan bo‘lsalar ham. Alloh taolo aytadi:

﴿لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ﴾

«Allohga va Oxirat kuniga iymon keltiradigan qavmning Alloh va Uning payg‘ambari chizgan chiziqdan chiqqan kimsalar bilan — do‘stlashayotganlarini topmassiz» (Mujodala: 22).

Boshqa oyatda aytadi:

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِنْ دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ﴾

«Ey mo‘minlar, o‘zlaringni qo‘yib, (u munofiqlarni) sirdosh do‘st tutmanglar! Ular sizlarga zarar yetkazishda kuchlarini ayamaydilar va yomon holga tushishingizni orzu qiladilar. Ularning sizlarni yomon ko‘rishlari og‘izlaridan oshkor bo‘ldi. Dillaridagi adovatlari esa yanada kattaroqdir» (Oli Imron: 118).

Yana bir oyatda:

﴿هَا أَنْتُمْ أُولَاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا يُحِبُّونَكُمْ﴾

«Hoy (mo‘minlar), sizlar ularni yaxshi ko‘rasizlar-u, ular sizlarni suymaydilar» (Oli Imron: 119).

Yana aytadi:

﴿وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ ۝١٢٠﴾

«Agar sabr-toqat qilsangiz va Allohdan qo‘rqsangiz, ularning nayranglari sizlarga hech qanday zarar qila olmaydi. Albatta, Alloh ularning qilayotgan amallaridan boxabar Zot» (Oli Imron: 120).

Qur’on va sunnatdagi boshqa oyat va hadislar ham shu ma’noni bot-bot takrorlaydi. Alloh taolo mo‘minlarga dushmanlik qilmayotgan kofirlar bilan savdo-sotiq qilish, hadya va sovg‘alar almashish kabi ruxsat etilgan manfaatlar almashuvidan qaytarmagan. U Zot aytadi:

﴿لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ۝٨ إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَأَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ وَظَاهَرُوا عَلَىٰ إِخْرَاجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ ۚ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ۝٩﴾

«Alloh sizlarni dinlaringiz to‘g‘risida sizlar bilan urushmagan va sizlarni o‘z diyorlaringizdan haydab chiqarmagan kimsalardan — ularga yaxshilik qilishlaringizdan va ularga adolatli bo‘lishlaringizda qaytarmas. Albatta, Alloh adolat qilguvchilarni sevar. Alloh sizlarni faqat dinlaringiz to‘g‘risida sizlar bilan urushgan va sizlarni o‘z diyorlaringizdan haydab chiqargan hamda sizlarni haydab chiqarishda bir-birlariga yordamlashgan kimsalardan — ular bilan do‘stlashishlaringizdan qaytarur. Kimki ular bilan do‘stlashsa, bas, ana o‘shalar zolim kimsalarning o‘zidir» (Mumtahana: 8-9).

Alloh muvaffaqiyat berguvchidir.

Doimiy qo‘mita fatvolari, 2-jild, 42-bet.

Yuqoridagilarga qo‘shimcha ravishda quyidagi farqlarni e’tiborga olish lozim:

  • Kofirga yaxshi munosabatda bo‘lish bilan u bilan do‘stlashish o‘rtasida farq bor.
  • Ular bilan tijorat yoki ta’lim sohasida ulardan foydalanish va muomala qilish bilan muhabbat, yaqin munosabat va hissiy ta’sirni o‘z ichiga olgan do‘stlik o‘rnatish o‘rtasida farq bor.
  • Ularni Islomga da’vat qilish maqsadida aloqa o‘rnatish bilan ularga shar’iy maqsadsiz hamrohlik qilish o‘rtasida farq bor.

Atrofingizdagi g‘ayridinlar bilan munosabatlaringizni shu tamoyillarga asoslanib olib boring. Allohdan sizni O‘z diniga yordam berishingizga va itoatli kishilar bilan hamroh bo‘lishingizga muvaffaq qilishini so‘raymiz.

Payg‘ambarimiz Muhammad Mustafoga Allohning salavoti va salomlari bo‘lsin.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Musulmonlar Falastinda tinch yashasalar boʻlmaydimi?!

    Men isloh umidida gapiryapman. Muqaddas Kitobga (Injilga) ko‘ra, Isroil degan davlat yo‘q, faqat Falastin bor, ham arab, ham yahudiy xalqlari Ibrohim alayhissalomning naslidandir. Aslida ular birodardirlar. Shunday ekan, nega ular Falastin deb ataluvchi yurtda uyg‘unlikda, ahil-inoq yashay olmaydilar?

  • U Islomni qabul qilmoqchi, ammo bu xabar onasining sog‘lig‘iga ta’sir qilishidan xavotirda

    Men musulmon emasman, lekin bu dinni hurmat qilaman va unga ishonaman. Garchi g‘ayridinlar kofir deb qaralsalar-da, men Allohga iymon keltiraman. Ammo oʻz dinimni o‘zgartira olmayman, chunki onamning sog‘lig‘i yaxshi emas va u yolg‘iz qizini yo‘qotishga chiday olmasligi mumkin. Men bir musulmon yigitni sevaman va biz turmush qurmoqchimiz. Men chin qalbimdan va’da berdimki, agar biz turmush qursak va farzandlarimiz bo‘lsa, ular Islom diniga ergashadilar. Men Islomga kirmay turib, oʻz dinimni o‘zgartirmasdan turmush qurishimiz joiz bo‘ladimi? Shuningdek, bu mavzu bo‘yicha ko‘proq ma’lumot olishim mumkin bo‘lgan manbalarni tavsiya qilsangiz, minnatdor bo‘lardim.

  • Musulmonlarning dahriylarning oxiratdagi taqdiri haqidagi e’tiqodi

    Men oʻqishim doirasida Islom dinini oʻrganmoqdaman va islomning ateistlarga boʻlgan munosabati haqida qiziqyapman. Musulmonlar ateistlarning oqibati jahannamda boʻladi deb hisoblaydilarmi?

  • Islomga qarshi kurashuvchi sayt

    Men internetda Islomga qarshi kurashuvchi bir saytga duch keldim. Uning manzili… Unga qarshi qanday chora koʻrsak boʻladi?