Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Oilaviy masalalar » Emizish » Emizish miqdoridagi noaniqlik
Fatvo: 804

O'qildi: 52

Iyul 7, 2025

/ 22 Safar 1447

Fatvo mavzusi: » »

Emizish miqdoridagi noaniqlik

Savol

Men amakimning qiziga uylanmoqchiman, chunki men uni yaxshi koʻraman, u ham menga befarq emas. Lekin muammo shundaki, uning onasi chaqaloqligimda meni emizgan. Biz undan necha marta emizganini so‘raganimizda, u ancha vaqt o‘tgani uchun aniq eslay olmasligini aytdi. Bunday vaziyatda amakimning qiziga uylanishim joizmi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Emizish tufayli nikohning harom bo‘lishi uchun ikki shart mavjud:

Birinchi shart: Emizishlar soni beshta yoki undan ko‘p bo‘lishi lozim. Bunga Oisha roziyallohu anhoning quyidagi hadisi dalil boʻladi:

عَنْ عَائِشَةَ ، أَنَّهَا قَالَتْ: «كَانَ فِيمَا أُنْزِلَ مِنَ الْقُرْآنِ عَشْرُ رَضَعَاتٍ مَعْلُومَاتٍ يُحَرِّمْنَ، ثُمَّ نُسِخْنَ بِخَمْسٍ مَعْلُومَاتٍ».

Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Qur’onda nozil qilingan oyatlar ichida «O‘nta aniq emizish bilan mahram bo‘ladi» ham bor edi. Keyin u «Beshta aniq…» oyati bilan nasx qilindi» (Sahihi Muslim, 1452).

Ikkinchi shart: Bu ikki yosh davomida (ya’ni bola hayotining dastlabki ikki yilida) bo‘lishi kerak.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: «لَا رَضَاعَ إِلَّا مَا فَتَقَ الْأَمْعَاءَ»

Abdulloh ibn Zubayr aytadilarki, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam shunday deganlar: «Ichaklarni to‘ydiradigan emizishdan boshqasi emizish hisoblanmaydi» (Ibn Moja, 1946; Hadis hukmi: «hasan». Manba: «Sahihul Jome’», 7495).

Imom Buxoriy o‘zining sahihida:

بَاب مَنْ قَالَ لا رَضَاعَ بَعْدَ حَوْلَيْنِ لِقَوْلِهِ تَعَالَى: ﴿حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ ۖ لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضَاعَةَ﴾.

«Ikki yildan so‘ng emizish yo‘q», degan kishi haqida» deb nomlangan bob keltirib, unda Alloh taoloning «Kim emizishni tugal qilishni istasa, to‘liq ikki yil (emizadi)» (Baqara: 233) oyatini zikr qilgan.

Emizishning ta’rifi: bola ko‘krakni og‘ziga olib, undan sut emadi, so‘ngra nafas olish, boshqa koʻkrakka oʻtish yoki boshqa sababga ko‘ra o‘z ixtiyori bilan uni qo‘yib yuboradi. Agar shunday bo‘lsa, emizishga oid hukmlar, jumladan nikohning haromligi va boshqa hukmlar kuchga kiradi.

Emizishlar miqdorida shubha bo‘lgan taqdirda Ibn Qudoma rahimahulloh shunday degan: «Agar emizish bo‘lgan-bo‘lmagani yoki emizishlar miqdori va bolani qarindosh (mahram) qilish uchun kifoya qilgan-qilmagani haqida biror shubha bo‘lsa, u holda haromlik sobit bo‘lmaydi. Chunki asl hukm harom emasligidir. Biz shubha tufayli aniq narsani tark etmaymiz» («Mug‘niy», 11/312).

Shundan kelib chiqib, agar emizish tufayli nikohning haromligi aniq bo‘lmasa, nikoh joizdir.

Ey savol beruvchi, sizga eslatib o‘tmoqchimanki, shariat bizni qayerga boshlamasin, unga ergashishimiz shart. Havoyi nafsimiz va his-tuyg‘ularimiz haqqa ergashishdan to‘sib qo‘ymasligi lozim. Musulmon kishi iffatli bo‘lishi, ishqiy munosabatlardan o‘zini tiyishi va Islom shariatiga muvofiq nikoh bogʻlab, o‘z iffatini saqlashga intilishi kerak.

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Sochni boʻyash va silliqlashtirish

    Ba’zi odamlarning soch rangini qora yoki qizilga o‘zgartirish uchun moddalar ishlatganini, shuningdek, jingalak sochlarni tekislash uchun boshqa vositalardan foydalanganini ko‘rganman. Bu ruxsat etilganmi va bu masalada yoshlar ham kattalar bilan bir xil hukmga egami?
  • Ayollar sochini qisqartirish

    Ayollarning zaruratdan sochini qisqartirishining hukmi qanday? Masalan, Britaniyada ayollar sovuq havoda qalin sochlarini yuvishda qiynalishgani sababli sochlarini qisqartiradilar.
  • Kasallik sababli soch kesish

    Xotinim sochlarining haddan ziyod to‘kilishidan shikoyat qilmoqda va unga sochini kesish bu holatni kamaytirishini aytishgan. Buni qilish joizmi?
  • Birovning soqolini olish hukmi

    Men musulmonman, soqol qo‘yganman, erkaklar sartaroshxonasining egasiman, bu mening kasbim. Ushbu kasbda mijozlarimning soqolini olaman va sochlarini to‘g‘rilash uchun fen ishlataman. Buning hukmi nima?
  • Soqolni qirish hukmi

    Soqolni oldirish yoki qisqartirishning hukmi qanday?
  • Ayollarni xatna qilish hukmi

    Ayollarni xatna qilish sunnatmi yoki yomon odatmi? Bir jurnalda o‘qiganimda, ayollarni xatna qilish, qanday shaklda bo‘lmasin, tibbiy nuqtai nazardan zararli bo‘lib, ba’zan bepushtlikka olib kelishi mumkinligi aytilgan edi. Shu to‘g‘rimi?