Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Bosh sahifa » Fiqh asoslari » Fiqh » Otaning harom kasbidan bolaga nafaqa berish
Fatvo: 215

O'qildi: 102

Iyun 16, 2025

/ 20 Zulhijja 1446

Fatvo mavzusi: » » » » »

Otaning harom kasbidan bolaga nafaqa berish

Savol

Agar siz yosh boʻlsangiz va ota-onangizning kasbi-koriga gohida harom aralashsa, masalan, ular barlarda ishlashadi va ijaraga olgan uylarining sugʻurtasini toʻlashda sudxoʻrlik qilishadi. Savolim shundan iborat: bilishimcha, bir qancha hadislarda Alloh taolo harom yoʻllar bilan pul topadiganlarning duolari va namozlarini qabul qilmasligi aytilgan. Agar ozgina mablagʻ harom manbadan boʻlsa va siz hali yosh boʻlsangiz, bu hadis sizga ham tegishli boʻladimi?

O’xshash fatvolar

Javob

Alloh taologa hamdu sanolar, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot va salomlar bo‘lsin.

Shariatga koʻra, ota oʻz farzandiga nafaqa berishi vojib boʻlib, bu nafaqa farzandning ehtiyoji boʻlgan uy-joy, kiyim, yegulik, ichimlik va shunga oʻxshash narsalardan iboratdir. Agar farzand muhtoj boʻlsa, u oʻzining vojib boʻlgan nafaqasini otasining molidan garchi otasining kasbi harom boʻlsa ham  olishi joiz boʻladi. Farzandning duosiga zarar qilmaydi. chunki uning na kuchi va na quvvati bor. Bunday holatda farzand quyidagi shartlarga rioya qilishi lozim:

  1. Otasining harom molidan koʻp miqdorda olmaslik;
  2. Imkon qadar mustaqil halol kasb bilan kifoyalanishga harakat qilish va otasining nafaqasidan behojat boʻlishga intilish;
  3. Ularning harom kasbdan tavba qilishlari uchun nasihat va vaʼz-eslatmada jonbozlik qilishi. Shoyad Alloh taolo hidoyat qilib, harom kasbdan tavba qilsalar.  

Alloh bilguvchiroqdir.

Fatvo manbasi

Maqola borasida fikringiz?

Izoh sababi
Ushbu qator to'ldirilishi shart.

Bu javob foydali bo’ldimi?

0

O’xshash fatvolar

  • Spirtli ichimliklar sotiladigan restoranda ishlash hukmi

    Ko‘plab musulmon talabalar bu mamlakatlarda yashash va o‘qish xarajatlarini qoplash uchun ishlashga majbur, chunki ularning aksariyati oilalaridan yetarli mablag‘ olmaydi. Shu bois, ishlash ular uchun hayotiy zarurat hisoblanadi. Ko‘pincha ular faqat spirtli ichimliklar sotiladigan yoki cho‘chqa go‘shti va boshqa taqiqlangan taomlar tayyorlanadigan restoranlardagina ish topishi mumkin. Bunday muassasalarda ishlashning hukmi qanday? Musulmonning spirtli ichimliklar va cho‘chqa go‘shti sotishi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishi va ularni g‘ayridinlarga sotishining shar’iy hukmi qanday? E’tibor bering, bu mamlakatlarda ba’zi musulmonlar buni o‘zlariga kasb qilib olishgan.
  • Musulmon kishi boʻlmagan joydagi masjidni sotish joizmi?

    Agar musulmonlar masjid joylashgan hududdan ko‘chib ketgan bo‘lsa va masjidning buzilishi yoki boshqalar tomonidan egallab olinishi xavfi bo‘lsa, masjidni sotishning hukmi qanday? Ko‘pincha musulmonlar uy sotib olib, uni masjidga aylantiradilar, ammo ko‘plab musulmonlar ish sharoitlari tufayli hududni tark etganda, masjid tashlandiq yoki qarovsiz qoladi va boshqalar uni egallab olishlari mumkin. Uni sotib, tushgan mablag‘ni musulmonlar yashaydigan hududda masjid qurishga sarflash joizmi? Bunday savdo yoki ayirboshlashning hukmi qanday? Agar uni boshqa masjidga almashtirishning iloji bo‘lmasa, masjid mablag‘ini sarflashning eng to‘g‘ri yo‘li qaysi?
  • Muslima ayolning g‘ayridinga turmushga chiqishi hukmi

    Musulmon ayolning g‘ayridin erkakka turmushga chiqishining hukmi qanday, ayniqsa, ayol nikohdan so‘ng erining Islomni qabul qilishiga umid qilsa? Bu ko‘pincha musulmon ayollarning ehtiyojlarini qondira oladigan musulmon erkaklarning yo‘qligi bilan oqlanadi. Bunday holatlarda ayollar ko‘pincha to‘g‘ri yo‘ldan ozish yoki juda og‘ir sharoitlarda yashash xavfi borligini ta’kidlashadi.
  • Klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas apparatini olib tashlash hukmi

    Ko‘pchilik shifokorlar klinik o‘lim holatidagi bemordan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlashda ikkilanishadi. Shifokor ikki tuyg‘u o‘rtasida qoladi: bir tomondan, ular o‘lim va ogʻriq holatidagi insonning azobini cho‘zayotgan bo‘lishi mumkin va agar apparat olib tashlansa, bemor o‘lim orqali tinchlik topishi mumkin; boshqa tomondan esa, apparatni olib tashlash bemorning tirik qolish imkoniyatini yo‘qotishiga sabab bo‘lishidan xavotirlanishadi. Qachon klinik o‘lim holatidagi kishidan sun’iy nafas oldirish apparatini olib tashlash joiz bo‘ladi?
  • Zakot pulidan yetimlarning mulkini ta’mirlash

    Men bir necha yil oldin otasi vafot etgan yetimlarning vasiysiman. Ularning oylik nafaqa daromadi taxminan 1000 dollar atrofida. Yillar davomida ular uchun katta miqdorda pul, jumladan zakotdan 40 ming dollarga yaqin mablagʻ yig‘dim. Endi ularga zakot olishdan to‘xtashim kerakmi? Qo‘limdagi zakot pulini nima qilsam bo‘ladi? Agar ularning ko‘chmas mulk fondidan ipoteka krediti bo‘yicha 64 ming dollar qarzi bo‘lsa, marhumning qarzini uzish uchun bu mablag‘ni to‘lashim joizmi? Shahar ma’muriyatidan olingan yerlari bo‘lsa, shu mablag‘lardan foydalanib atrofiga devor qurishimiz joizmi yoki yo‘qmi?
  • Oʻzida yoʻq molni sotish hukmi

    Sizning fikringizcha, «bay’u tasrif» (realizatsiyaga mol sotib olish) savdosi va chet eldan keltirilgan tovarlarni do‘konga yetib kelmasidan oldin sotishning islomiy hukmi qanday?