Mavzular

Yangi fatvolar

Maqolalar

Kitoblar


Saqlanganlar

Murakkab qidiruv


Loyiha haqida

Fikr bildiring

Fikringizni yo‘llang


Juda manfatli

12.12.2025

Ma sha Alloh! Sayti o’zbekzabon musulmonlar jamoasi uchun benihoyat katta manfaatli manba bo’lib qolar ekan.

Fayzulloh

Response from Fatvolar

Аллоҳ таоло ушбу лойиҳани нафақат бугунги кун, балки келажак авлодлар учун ҳам манфаатли илм манбаи ва қиёматгача етиб борадиган садақаи жория қилсин. Бизнинг асосий мақсадимиз — динимиз асосларини илмий, омонатли ва холис тарзда халқимизга етказишдир. Аллоҳ таоло ислом уммати учун манфаатли қилсин.

Noto’g’ri fatvo

07.12.2025

Bismillahir rohmanir rohim. Allohga hamd, Rasuliga salom va salovatdan so’ng, boshlaymanki: beryotgan fatvolaringizni bir yaxshilab izlanib tarjima qilsangiz, to’g’ri bo’larmidi? Qaysi mazhabga ko’ra fatvo beryapsizlar? Qon chiqishi haqida dalil yo’q, debsizlar, vaholanki, الوُضوءُ من كلِّ دمٍ سائلٍ degan hadis bor. Umuman, fatvolaringiz qaysi mazhabga asoslangan?

Abror

Response from Fatvolar

Ва алайкум ассалом вараҳматуллоҳи ва баракатуҳ.

Аллоҳ таолога ҳамду санолар, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот ва саломлар бўлсин.

Бизга йўллаган эътирозингиз ва «илмий» даъвоингизга жавобимиз қуйидагича:

1. Сиз бизни асоссиз айблаб, ўзингиз далил сифатида келтирган «الوُضوءُ من كلِّ دمٍ سائلٍ» (Ҳар қандай оқувчи қондан таҳорат олинади) деган ҳадисингизнинг санади қуйидагича:

Имом Ибн Адий «Ал-Комил фид-дуафо»да (2/268): «Бу Шўъбадан ривоят қилинган «мункар» (қабул қилинмайдиган) ҳадисдир. Яна бир ўринда (1/312): «Биз буни фақат Абу Утба орқали биламиз, у эса заиф ровийдир…», деганлар. Шунингдек Имом Ибн Ҳазм «Ал-Иъроб»да (1/344): «Бу ҳадиснинг санади «мунқатиъ фоҳиш» (жуда қаттиқ узилган/яроқсиз)дир». Шунингдек, Дорақутний, Байҳақий ва Ибн Жавзийлар ҳам бу ривоятнинг заифлигини ва ҳужжатга ярамаслигини таъкидлаганлар.

2. Биз дин номидан гапириш қанчалик оғир омонат эканини жуда яхши биламиз. Шу сабабли ҳар бир фатво таржима қилинишдан ташқари, таҳрир, тасҳиҳ ва ҳадисларнинг тахрижи (ҳадислар манбасини ва саҳиҳ ёки заифлигини текшириш) каби бир неча илмий босқичлардан ўтади. Аммо айб бизда эмас, айб – эътироз билдиришга шошилиб, ўзи далил қилаётган ҳадисни ҳеч йўқ бир сония вақт ажратиб текшириб кўрмаган сиз каби кишидадир. Сиз юборган ривоят шунчаки «заиф» бўлса майли эди, у муҳаддислар томонидан «мункар» ва «фоҳиш» деб баҳоланган, асло қабул қилинмайдиган тўқима гапдир.

3. Кўнглингизга олманг, аммо мусталаҳул ҳадисдан хабари йўқ, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга нисбатан тўқилган ёлғонни саҳиҳ ҳадисдан ажрата олмай туриб, мазҳаб талашаётган кишининг ҳолати ачинарлидир.

Биз юртимиз мусулмонларининг аксари ҳанафий эканини инобатга олиб, фатволарда Ҳанафий мазҳабига ҳурмат билан, унга мувофиқ жавобларни берамиз. Аммо мазҳабдаги бирор сўз очиқ саҳиҳ ҳадисга ёки Қуръон оятига хилоф келиб қолса (худди сиз келтирган тўқима ҳадисга асосланилган ўринлар каби), биз Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳнинг: «Агар ҳадис саҳиҳ бўлса, менинг мазҳабим ўшадир», деган васиятларига эргашамиз.

Бу – мазҳабсизлик эмас, айни мазҳабнинг талабидир. Имом Абу Ҳанифанинг буюк шогирдлари Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммад ҳам далил кучли бўлган ўринларда ўз устозларига хилоф қилганлари барчага маълум. Буни «хилофи нозил» дейилади ва ҳар қандай мўътабар ҳанафий китобларида бунга гувоҳ бўлиш мумкин.

Хулоса: Биз «Ҳанафиймиз» дегани – кўр-кўрона, текширилмаган ёки тўқима ҳадисларга эргашиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шаънларига туҳмат бўлган гапларни далил қиламиз, дегани эмас. Биз мазҳабни ҳам, Қуръон ва Суннатни ҳам ҳурмат қиламиз ва Аллоҳ ҳузуридаги жавобгарликни ҳис қилган ҳолда халққа ҳақиқатни етказамиз.

Кейинги сафар эътироз билдиришдан аввал илмий асосларни пухта ўрганишингизни тавсия қиламиз. Аллоҳ барчамизни ҳақни ўрганиб, ҳаққа эргашишга муваффақ айласин. Аллоҳумма амин!

Juda dolzarb mavzular

02.10.2025

Juda foydali va muhim fatvolarni joylabsizlar, rahmat xizmatlaringiz uchun.

Abdulloh

Response from Fatvolar

Аллоҳ манфаатли айласин.